Citrine Wagtail/හිසකහ හැලපෙන්දා/දෙහිකහ හැලපෙන්දා [Hisa kaha Halapendha/Dehikaha Halapendha] (Motacillia citreola)

Citrine wagtail is a rare but regular winter migrant to marshes, paddy fields and open country near water  mainly in the dry lowlands.   

සිංහලෙන් කියවන්න  >>

මානාතුඩු මහ පිළිහුඩුවා/මහ පිළිහුඩුවා (Pelargopsis capensis)

මෙරට හමුවන පිළිහුඩු විශේෂ අතරින් ශරීර ප්‍රමාණයෙන් විශාලම පිළිහුඩුවා වන මහා පිළිහුඩුවා මෙරට තුල අභිජනනය කරන තරමක් දුර්ලභ පක්ෂියෙකි. පහතරට තැනිතලා ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ පහල මට්ටම දක්වා ගංගා, ඇල දොළ, වැව්, වගුරු බිම්, කුඹුරු, කලපු ආදී ජල මූලාශ්‍ර ආශ්‍රිතව ගස් කොළන් සහිත පරිසර වල හමුවේ. වියලි කලාපයේ වඩා සුලභ වන අතර තනිව හෝ ජෝඩු වශයෙන් මාළුන්, ගෙම්බන්, කකුළුවන් වැනි කුඩා සතුන් ගොදුරු කරගනිමින් ජීවත් වේ. ජනවාරි සිට මැයි දක්වා සහ ඇතැම්විට නැවතත් අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා මාස වල ගං ඉවුරක හෝ වැව් බැම්මක ගුලක් හාරා බිත්තර දෙකේ සිට පහ දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Little Swift/House Swift/White-rumped Swift/කළු තුරිතයා/පුංචි තුරිතයා [Kalu Thurithaya/Punchi Thurithaya] (Apus affinis)

 

Common breeding resident locally occurs from lowlands to higher hills, often near large rocky outcrops. It usually speeding through the air in search of small flying insects, as large scattered flocks, often with other species of swifts and swallows. Flying insects form their main food. The breeding season is during the first half of the year and the nest is a large cup shaped structure made up of grass, straws and feathers glued together with the bird's saliva and stuck to the roof of a cave or underside of a bridge or the like. They breeds in colonies and often use nests for the roosting as well. So birds frequent at their nesting places all the year round. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

 

Blue-faced Malkoha/Small Green-billed Malkoha/වත නිල් මල්කොහා [Watanil Malkoha] (Phaenicophaeus viridirostris)

 An uncommon breeding resident of scrubs, forest edges, well wooded gardens and secondary vegetations  from lowlands to mid hills of dry and intermediate zones. It is a very shy bird and when disturbed hides in dense foliage of scrubs and trees. It keeps in pairs and feeds on insects like crickets, mantises, etc skulking among  the branches of trees and bushes. The breeding season probably lasts throughout the year and Blue-faced Malkoha lays two eggs in a nest, an open saucer of twigs, lined with a few green leaves and placed in the middle of a small tree.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

කොහා(Eudynamys scolopaceus)

ගෙවතු, වගා බිම්, සහ වෙනත් ගස් කොළන් සහිත ප්‍රදේශ වල සුලභ දේශිය පක්ෂියෙකි. පහත රට තැනිතලා ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා හමුවන මුත් ඝන වනාන්තර වල දැකිය නොහැක. ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු සහ කුඩා ගෙඩි වර්ග මත යැපෙන මෙම පක්ෂියා ඇතැම් අලංකාරයට වවන ශාක වල ගෙඩි වර්ග පවා ආහාරයට ගන්නා බව නිරීක්ෂණය කර ඇත. අප්‍රියෙල් සිට අගෝස්තු දක්වා අභිජනන සමය වන හෙයින් අප්‍රියෙල් මාසයේ මුල් කාලයේ සිට නිතර ඇසෙන පිරිමි පක්ෂියාගේ නාද කිරීම මෙරට ජනතාව සමරන සිංහල අලුත් අවුරුදු උදාව සමග සමපාත වන හෙයින් එම උත්සවය හා මෙම කොහාගේ නාදය අතර මෙරට ජන සමාජයේ සමීප සම්බන්ධතාවයක් ගොඩනැගී ඇත. වෙනත් පක්ෂීන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන පරපෝෂිත පක්ෂියෙකු වන කොහා ප්‍රාධාන වශයෙන් කොළඹ කපුටාගේ සහ ගම් කපුටාගේ කූඩු වල බිත්තර දමයි. ඇතැම් අවස්ථා වලදි දෙමළිච්චන්ගේ කූඩු වලද බිත්තර දැමූ බවට වාර්තා ඇත.  

English Post >>

Emilia baldwinii

 An endemic herb rather common along the shores on south and west coast, usually on sand. Rarely on rocks just behind the seashore. 

තෙලකීරිය/Blind-your-eye Tree (Excoecaria agallocha)

 An indigenous shrub or tree of tidal forests (Mangroves) along  the coast and estuaries. 

Osprey/මාළු උකුස්සා/කුරලුකුස්සා[Malu Ukussa/Kuralukussa] (Pandion haliaetus)

Rare but regular winter visitor mainly to coastal lagoons, estuaries and large reservoirs of the dry lowlands. It is occasionally travel to others inland water bodies of wet zone and the hill country . Osprey feeds mainly on fish. It is generally silent while in Sri Lanka and breeds in temperate regions.  

සිංහලෙන් කියවන්න >>

Jacobin Cuckoo/Pied Cuckoo/Pied Crested Cuckoo/කොණ්ඩකොහා/ගෝමර කොණ්ඩකොහා[Kondakoha/Gomara Kondakoha] (Clamator jacobinus)

An uncommon breeding resident inhabiting open scrublands, reedbeds and marshes from dry lowlands to mid hills. Rare in the wet zone. It lives as solitary birds, as pairs or sometimes as small flocks. Jacobin Cuckoo feeds mainly on insects such as grasshoppers, beetles, caterpillars, etc. As most of other cuckoos it is a parasitic on other birds and lays eggs mostly in the nests of Yellow-billed Babbler whose eggs closely resemble both in size and color to the Jacobin Cuckoo. It breeds probably all the year round but peaks can be observed from March to May and August to November. Jacobin Cuckoo is very noisy during the breeding season. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

කොළඹ කපුටා (Corvus splendens)

 කොළඹ කපුටා දිවයින පුරාම පාහේ සුලභව හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. මුහුදු බඩ ප්‍රදේශ වල සහ නාගරික ප්‍රදේශ වල වඩාත් සුලභ මුත් ඝන වනාන්තර වල හමුනොවේ. සර්ව භක්ෂක පක්ෂියෙක් මෙන්ම කෑමට ගත හැකි ඔනෑම දෙයක් කන  කසලශෝධක පක්ෂියෙකු වන කොළඹ කපුටාගේ ගහණය කුණු කසල බැහැරලීම අවිධිමත් ප්‍රදේශ වල වර්ධනය වීම වෙනත් සතුන්ගේ විශේෂයෙන්ම වෙනත් පක්ෂීන්ගේ පැවැත්මට තර්ජනයක් ඇති කරයි. රාත්‍රීයේදී නගර වල ඉතිරි වී ඇති උස ගස් වල සමූහ වශයෙන් ලැගුම් ගන්නා අතර ගොම්මන් යාමයේ සතර වටින්ම එවන් නවාතැන් ස්ථාන වෙත, ඇතැම් විට ඔවුන් දහවල් කාලයේ සැරිසරන බොහෝ දුර ස්ථාන වල සිට වුවද පැමිණෙන කපුටන් සුලභ දර්ශනයකි. වසරේ මැයි සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලයේ ගසක් මත කෝටු කෑලි ගොඩක් එකතු කර සාදන කූඩුවක බිත්තර 3 ත් 5 ත් අතර ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි.   

English Post >>

හිස කළු වී කුරුල්ලා/තෙපැහැ වී කුරුල්ලා (Lonchura malacca)

 ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපීය තෘණභූමි, පතන් බිම්, කුඹුරු සහ වගුරු බිම් වල දැකිය හැකි දේශීය පක්ෂියෙකි. නමුත් ස්ථානීය වශයෙන් වෙනත් දේශගුණික කලාප වලද හමුවේ. නැගෙනහිර පළාතේ වඩාත් සුලභව වාසය කරයි. කුඩා රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම වී කුරුල්ලන් වී සහ වෙනත් තණකොළ විශේෂ වල බීජ ආහාරයට ගනී. වසරේ මාර්තු සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ පන් ගාලක හෝ මිටි පඳුරක තණකොළ පත්‍ර උපයෝගි කරගනිමින් සාදන බෝලයක හැඩය සහිත කූඩුවක බිත්තර 4 - 6 දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

මුගටියා (Herpestes smithii)

 පහත රට වියලි සහ තෙත් යන කලාප දෙකේම වනාන්තර සහ වනාන්තර ආශ්‍රිත ප්‍රදේශ වල සුලභ මුගටි විශේෂයකි. අඩි 3500 සිට 4000 ට වඩා උස කඳුකරයේ දුර්ලභය. දිවා රාත්‍රී දෙකේම ආහාර සොයමින් සැරිසරන මුත් බහුලව උදෑසන සහ හවස් යාමයේ ක්‍රියාශීලී වේ. වල්ගය උඩ අතට නමාගෙන් ඇවිදින හැසිරීමක් දක්වන බැවින් මෙම මුගටි විශේෂය මෙරට හමුවන අනිත් මුගටි විශේෂ අතරින් විශේෂ දෙකකින්ම පැහැදිලිව දුරකදී පවා වෙන් කර හඳුනාගත හැක. පක්ෂීන්, මීයන් වැනි කුඩා ක්ෂීරපායීන් මෙන්ම ගැරඩියන්, තලගොයි පැටවුන් වැනි උරගයන්ද, එසේම ගොලුබෙල්ලන් සහ කම්බිලි පණුවන් වැනි කුඩා අපෘෂ්ඨවංශී සතුන්ද  ගොදුරු කරගන්නා මෙම මුගටියා අවස්ථාව ලදහොත් වෙනත් සතුන්ගේ මළකුණු කොටස් පවා පවා අහාරයට ගනී. බොහෝවිට තනිව හැසිරෙන මුත් ගැහැණු සහ පිරිමි ජෝඩු ලෙසින්ද ගොදුරු සොයමින් හැසිරෙන ආකාරය දැකිය හැක. බහුලවම හෞමික හැසිරීමක් දක්වන මුත් ගස් නැගීමේද මනා හැකියාවක් ඇති බව නිරීක්ෂණය කර ඇත. 

English Post >>