වත නිල් මල්කොහා (Phaenicophaeus viridirostris)

වියලි සහ අතරමැදි කලාපයට අයත් පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා ලඳු කැලෑ, වනාන්තර අද්දර, ද්විතියක වනාන්තර සහ හොඳින් ගහකොළ සහිත ගෙවතු වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස හමුවන දේශිය පක්ෂියෙකි වත නිල් මල්කොහා. ඉතාමත් කුලෑටි පක්ෂියෙකු වන අතර අනතුරක් දුටු විගස තුරු සහ පඳුරු වල ඝන කොළ අතු අතර සැඟවේ. ජෝඩු වශයෙන් හැසිරෙන මෙම පක්ෂියා ගස් සහ පඳුරු වල අතු අතර සැගවී ගමන් කරමින්  පලගැටියන්, වන්දන් වැනි කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගනී. බොහෝවිට වසර පුරාම අභිජනනයේ යෙදෙන අතර, කුඩා ගසක මධ්‍යයෙහි කෝටු කෑලි වලින් තනා වටේට කොළ පැහැති කොළ කිහිපයක් යොදා සදන රවුම් පීරිසියක හැඩැති විවෘත කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා පැටවුන් බිහි කරයි.    

English Post >>

කොණ්ඩකොහා/ගෝමර කොණ්ඩකොහා (Clamator jacobinus)

පහත රට වියලි කලාපයේ සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා විවෘත ලඳු කැලෑ, පන් ගාල් සහ වගුරු පරිසර පද්ධති වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ දුර්ලභය. තනිව, ජෝඩු වශයෙන් හෝ ඇතැම්විට කුඩා රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන ගෝමර කොණ්ඩකොහා පලගැටියන්, කුරුමිණියන් සහ දලඹුවන් වැනි කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගනී. කෝකිලයන් අයත් වන පවුලේ වෙනත් බොහෝමයක් පක්ෂීන් මෙන් ගෝමර කොණ්ඩකොහාද වෙනත් පක්ෂීන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන පරපෝෂිත පක්ෂියෙකි. මූලික වශයෙන් පැහැයෙන් සහ ප්‍රමාණයෙන් එක සමාන බිත්තර දමන දෙමලිච්චන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන මෙම පක්ෂියා බොහෝවිට වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරන බව නිරීක්ෂණය කර ඇති මුත් මාර්තු සිට මැයි දක්වා සහ අගෝස්තු සිට නොවැම්බර් දක්වා කාලයේ ඒ සඳහා වැඩි ප්‍රමුඛතාවයක් දක්වන බව පෙනේ. ගෝමර කොණ්ඩකොහා අභිජනන සමයේදී ඝෝෂාකාරී ලෙස නාද කරයි.

English Post >>

හීන් කොහා/කුසළු අනුකොහා (Cacomantis passerinus)

උතුරු අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන මාසයන්හි මෙරටට සංචාරය කරන පක්ෂියෙකි. එතරම් සුලභ නොවන අතර පහත රට සහ කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වූ ලඳු කැලෑ, විවෘත වන භූමි සහ ගෙවතු වල බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් වශයෙන්ද කලාතුරකින් කුඩා රංචු වශයෙන්ද හමුවේ. වියලි කලාපයේ වඩාත් සුලභව හමුවන අතර ඇතැම් පක්ෂීන් සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටින් පිටව ගිය පසුවද එම වසරේ ඉතිරි මාස කිහිපය මෙහි ගත කරන බවට නිරීක්ෂණය කර ඇත. කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාර කරගන්නා මෙම කෝකිලයා ගස් අතු අතර, පොළොව මත මෙන්ම ඇතැම් විට ඉගිලෙමින්ද කෘමීන් අල්ලාගනු ලැබේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී බොහෝවිට නාද නොකරන හීන් කොහා වසරේ ජූලි සිට ඔක්තොබර් දක්වා මාස වල ඉන්දියාවේදී අභිජනනය කරනු ලබයි. වෙනත් බොහෝ කෝකිලයන් මෙන්ම මෙම කොහාද වෙනත් කුරුල්ලන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන අතර ප්‍රීනියාවන් සහ බට්ටිච්චන්ගේ කූඩු ඒ සඳහා තෝරාගනී. 

English Post >>

Blue-faced Malkoha/Small Green-billed Malkoha/වත නිල් මල්කොහා [Watanil Malkoha] (Phaenicophaeus viridirostris)

 An uncommon breeding resident of scrubs, forest edges, well wooded gardens and secondary vegetations  from lowlands to mid hills of dry and intermediate zones. It is a very shy bird and when disturbed hides in dense foliage of scrubs and trees. It keeps in pairs and feeds on insects like crickets, mantises, etc skulking among  the branches of trees and bushes. The breeding season probably lasts throughout the year and Blue-faced Malkoha lays two eggs in a nest, an open saucer of twigs, lined with a few green leaves and placed in the middle of a small tree.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

කොහා(Eudynamys scolopaceus)

ගෙවතු, වගා බිම්, සහ වෙනත් ගස් කොළන් සහිත ප්‍රදේශ වල සුලභ දේශිය පක්ෂියෙකි. පහත රට තැනිතලා ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා හමුවන මුත් ඝන වනාන්තර වල දැකිය නොහැක. ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු සහ කුඩා ගෙඩි වර්ග මත යැපෙන මෙම පක්ෂියා ඇතැම් අලංකාරයට වවන ශාක වල ගෙඩි වර්ග පවා ආහාරයට ගන්නා බව නිරීක්ෂණය කර ඇත. අප්‍රියෙල් සිට අගෝස්තු දක්වා අභිජනන සමය වන හෙයින් අප්‍රියෙල් මාසයේ මුල් කාලයේ සිට නිතර ඇසෙන පිරිමි පක්ෂියාගේ නාද කිරීම මෙරට ජනතාව සමරන සිංහල අලුත් අවුරුදු උදාව සමග සමපාත වන හෙයින් එම උත්සවය හා මෙම කොහාගේ නාදය අතර මෙරට ජන සමාජයේ සමීප සම්බන්ධතාවයක් ගොඩනැගී ඇත. වෙනත් පක්ෂීන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන පරපෝෂිත පක්ෂියෙකු වන කොහා ප්‍රාධාන වශයෙන් කොළඹ කපුටාගේ සහ ගම් කපුටාගේ කූඩු වල බිත්තර දමයි. ඇතැම් අවස්ථා වලදි දෙමළිච්චන්ගේ කූඩු වලද බිත්තර දැමූ බවට වාර්තා ඇත.  

English Post >>

Jacobin Cuckoo/Pied Cuckoo/Pied Crested Cuckoo/කොණ්ඩකොහා/ගෝමර කොණ්ඩකොහා[Kondakoha/Gomara Kondakoha] (Clamator jacobinus)

An uncommon breeding resident inhabiting open scrublands, reedbeds and marshes from dry lowlands to mid hills. Rare in the wet zone. It lives as solitary birds, as pairs or sometimes as small flocks. Jacobin Cuckoo feeds mainly on insects such as grasshoppers, beetles, caterpillars, etc. As most of other cuckoos it is a parasitic on other birds and lays eggs mostly in the nests of Yellow-billed Babbler whose eggs closely resemble both in size and color to the Jacobin Cuckoo. It breeds probably all the year round but peaks can be observed from March to May and August to November. Jacobin Cuckoo is very noisy during the breeding season. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

උකුසු කෝකිලයා/උකුසු කොහා (Hierococcyx varius)

 උප වීශේෂ දෙකක් ලෙසින් මෙරට හමුවන දුර්ලභ පක්ෂියෙකි උකුසු කෝකිලයා. ciceliae උප වීශේෂය මෙරට තුල අභිජනනය කරන දේශීය පක්ෂියෙකු වන අතර පහල කඳුකරයේ සිට කඳුකරයේ ඉහල ප්‍රදේශය දක්වා දුර්ලභව දැක ගත හැක. මෙරටට සංක්‍රමණය වන පක්ෂියෙකු වන varius උප වීශේෂය පහත රට ප්‍රදේශ වල දුලභ පක්ෂියෙකි. වනාන්තර තුල මෙන්ම හොඳින් ගහ කොළ සහිත ගෙවතු සහ තේ වතු වලද මෙම පක්ෂියා හමුවේ. ගස් වල උඩු වියන් ස්ථරයේ සිටින කෘමින් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගන්නා උකුසු කෝකිලයා ඇතැම් කුඩා ගෙඩි වර්ගද ආහාරයට ගන්නා බව පැවසේ. බොහෝ විට තනි පක්ෂීන් ලෙසින් හමුවන මුත් ජෝඩු ලෙසින්ද ඇතැම් විට දැකගත හැක. ජනවාරි සිට අප්‍රියෙල් දක්වා කාලයේ අභිජනනය කරන උකුසු කෝකිලයා එම කාලයේ දිවා කල මෙන්ම රාත්‍රියේද නාද කරන මුත් වෙනත් මාස වලදී නිශ්ශබ්ද පක්ෂියෙකි. කෝකිල කුලයට අයත් වෙනත් පක්ෂීන් මෙන්ම උකුසු කෝකිලයාද වෙනත් පක්ෂි විශේෂ තනන කූඩු වල බිත්තර දමන අතර දෙමලිච්චන් වර්ග වල කූඩු ඒ සඳහා උපයෝගි කර ගනී. උකුසු කෝකිල වැඩිහිටි සහ කුඩා පක්ෂීන්ගේ වර්ණ බොහෝ දුරට කුරුළුගෝයාගේ වර්ණ වලට ආසන්න ලෙසින් සමාන වන අතර ප්‍රමාණයෙන්, පියාඹන ආකාරයෙන් සහ ඉරියව් වලින්ද සමීප සමාන කම් දැකිය හැක.

English Post >>

ඇටිකුකුලා (Centropus sinensis)

 දිවයින පුරා ගෙවතු, වගා බිම්, ලඳු කැලෑ, තෙත් කලාපයේ වනාන්තර මායිම් සහ වියලි කලාපීය වනාන්තර තුලද හමුවන සුලභ දේශිය පක්ෂියෙකි. බොහෝවිට භෞමිකව ගොදුරු සොයා යන ඇටිකුකුලා ගොළුබෙල්ලන්, කටුස්සන්, ගෙම්බන්, කෘමීන්, සර්පයින් මෙන්ම කුරුළු බිත්තර සහ කුඩා කුරුළු  පැටවුන්ද ආහාරයට ගනී. තනිව හෝ ජෝඩු වශයෙන් හමුවන ඇටි කුකුලන්ගේ ගැහැණු/පිරිමි ජෝඩු ජීවිත කාලය පුරාම එක්ව සිටින බව විශ්වාස කෙරේ. ඔවුන් ගොදුරු සොයා යෑමේදී නිබදවම එකිනෙකා හා ශබ්ද නිකුත් කරගනිමින් සන්නිවේදනය පවත්වා ගනී. පෙබරවාරි සිට සැප්තැම්බර් දක්වාත් නැවත ඔක්තෝබර් සිට දෙසැම්බර් දක්වාත් තාල ගසක අතු පතර හෝ කටු සහිත පඳුරු අතර සැඟවුණ ගෝලාකාර කූඩුවක බිත්තර 2 ක් හෝ 3 ක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ.

English Post >>

Common Hawk Cuckoo/උකුසු කෝකිලයා/උකුසු කොහා[Ukusu Kokilaya/Ukusu Koha] (Hierococcyx varius)

Race ciceliae is rather uncommon breeding resident from foot hills to the higher hills. Migrant race varius is also very rarely recorded from the lowland areas.  It inhabits well wooded gardens, tea estates, forests, etc. Common Hawk Cuckoo feeds mainly on insects in canopy. But it is said that it also eat some berries and wild figs. It is mostly a solitary bird though sometimes encounters in pairs. It calls day and night during the breeding season though a silent bird out of the season. The breeding season is from January to April and it is a parasitic on babblers.

* Common Hawk Cuckoo very closely resembles the Shikra not only in both adults and juvenile coloration, but also by habitual posture, style of flight and even size.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

Lesser Cuckoo/Small Cuckoo/Little Cuckoo/පුංචි කොහා/පුංචි කෝකිලයා[Punchi Koha/Punchi Kokilaya] (Cuculus poliocephalus)

Rather rare winter migrant to forests, open wooded areas and gardens from lowlands to mid hills. While its stay in the island Lesser Cuckoo lives as solitary birds and feeds on insects including hairy caterpillars. It breeds from Himalayas to the Northern China.

Grey-bellied Cuckoo/Indian Plaintive Cuckoo (Cacomantis passerinus)

Rather uncommon winter visitor to the lowland and mid hill scrublands, open forests and gardens. Much common in the dry zone. Also a summer loiterer. Grey-bellied Cuckoo usually seen as solitary birds though rarely occurs in small flocks. It feeds on insects by picking from foliage, ground or taking in flight like flycatchers. It is usually silent during the winter. It breeds in India from July to October. Parasitic on Prinias and Tailor birds. Female occurs in two color phases: reddish brown hepatic phase and the phase which resembles the male.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

Vagrant Cuckoos (Family: Cuculidae) recorded in Sri Lanka

Birds that appear outside their normal range are known as vagrants. This post summarizes up to date published sight records of vagrants of the family Cuculidae (Cuckoos) in Sri Lanka.

1) Asian Emerald Cuckoo (Chrysococcyx maculatus)

Peter Brown in his “New Illustration of zoology” figured this cuckoo stating that his specimen of the “spotted curucui” as having been sent from Ceylon by governor Loten (Legge V., 1880: 309 & Phillips, W.W.A., 1948). Legge remarked that “It has not, to the best of my knowledge, since been met with or heard of even in the island”. However type description of the Emerald cuckoo based on above painting (Phillips, W.W.A., 1948). Although several authors on Sri Lankan avifauna mention that Loten’s is the only record of its occurrence in Sri Lanka, Hue Nevill has given a sighting of an adult male near Rane, in the south-east Sri Lanka in 1866 (Wijesinghe, D. P., 1983 & Nevill, H., 1887). There is a recent sight record also of it in Sri Lanka by Upali Ekanayake in 2004, single bird in January and another (Probably the same bird?) in February at Sigiriya (Siriwardana, U., 2005)

     2) Lesser Coucal (Centropus bengalensis)

Occurrence of this Coucal in Sri Lanka is base on a single specimen found by A.L. Butler in a collection of a native dealer, procured in the North Western province in April 1896. Wait doubted Lesser Coucal as a possible rare resident (Wait W.E., 1931:220).  Later on Philips noted a rather doubtful sight record in the jungle near Valaichchenai in the Eastern province in February 1947 (Philips W.W.A., 1978: 50). He believed it as a rare vagrant to the low-country dry zone. Ranasinghe also considered it as a possible rare vagrants to low lands (Ranasinghe, D.B., 1997)

References:

Legge V., 1880. A History of the birds of Ceylon  1983 second edition.

Nevill H., 1887. Ornithological notes (Ceylon). Taprobanian, 2(5), 131-132.

Phillips W.W.A., 1978 Annotated checklist of the Birds of Ceylon (Sri Lanka) 1978 revised edition.

Phillips W.W.A., 1948. Cuckoo problems of Ceylon. Spolia Zeylanica, 25(2), 45-60.

Ranasinghe, D. B., 1997. Gaps on Field data for Sri Lankan Birds. Loris, 21(4), 170-172.

Siriwardana, U., 2005. Report from the Ceylon Bird Club for 2004. Loris, 24(1&2), 33-35.

Wait W.E., 1931. Manual of the Birds of Ceylon. 2nd edition. Colombo Museum.

Wijesinghe, D. P., 1983. Notes on some Rare Sri Lanka Birds -1. Loris, 16(4), 205-208.

කොහා[Koha]/Asian Koel (Eudynamys scolopaceus)

Common breeding resident in home gardens, cultivation and other wooded areas avoiding dense forests from lowlands to mid hills.  It feeds almost entirely on fruits including berries of some ornamental garden plants.  Mating call of male bird can be heard frequently during Sinhala new year season which happen to be start of its breeding season which last from April to August. It is a parasitic bird and  female bird lays eggs mainly on two species of crows (Jungle Crow and House Crow) and sometime of babblers nests.

සිංහලෙන් කියවන්න >> 

ඇටිකුකුලා[Ati Kukula]/Greater Coucal/Southern Coucal /Common Coucal (Centropus sinensis)

Common breeding resident of home gardens, cultivations, scrublands, forest edges of wet zone and dry forests throughout the island. It is a ground feeder and food consist of almost any animal which is small enough to tackle such as snails, lizards, insects, frogs, small snakes, eggs and nestlings of birds etc. It hunts solitarily or as pairs. It appear to be pair for life time and when feeding keep contacts with each other with call which sound like hoop oop oop .... Breeding season is from February to September and again from October to December. It lays two or three eggs in a domed nest concealed in deep cover in thorny bushes or crown of a palm.

සිංහලෙන් කියවන්න >>