ශ්‍රී ලංකා බටගොයා/පිට දම් බටගොයා (Treron pompadora)

පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට පහල කඳුකරය දක්වා වනාන්තර, හොඳින් ගහ කොළ සහිත වගා බිම් සහ ගෙවතු වල තරමක් සුලභ ලෙස හමුවන මෙරටට ආවේනික පක්ෂියෙකි. කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වාද ස්ථානීය වශයෙන් දුර්ලභ ලෙසින් දිවි ගෙවයි. කුඩා සහ විශාල රංචු ලෙසින් මෙන්ම ඇතැම් විට ජෝඩු ලෙසින්ද දැක ගත හැක. ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු ආහාරයට ගන්නා ශ්‍රි ලංකා බටගොයා දෙසැම්බර් සිට ජූනි දක්වා සහ ඇතැම්විට නැවතත් අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වාත් ඝනව අතු විහිදි ඇති කුඩා ගසක් මත කුඩා කෝටු කෑලි එකතු කර වේදිකාවක් මෙන් තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනය කරයි. ගැහැණු සහ පිරිමි පක්ෂීන් දෙදෙනාම බිත්තර රැකීම සිදු කරයි.

    

English Post >>

Sri Lanka Green Pigeon/ශ්‍රී ලංකා බටගොයා/පිට දම් බටගොයා (Treron pompadora)

 Rather common endemic bird lives in forests and well wooded cultivations and home gardens from lowlands to lower hills, while local and uncommon up to mid hills. It lives as small or large flocks and sometimes as pairs. Sri Lanka Green Pigeon feeds mainly on fruits and fruiting tree may attracts the birds from miles around. The breeding season is from December to June and and sometimes also from August to September. The nest is a nearly flat platform of small twigs placed in a small bushy tree, where it lays two eggs and both sexes incubate them. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

ළය රන් බටගොයා/ලැම රන් බටගොයා (Treron bicinctus)

 පහත රට වියලි කලාපීය ලඳු කැලෑ සහ වනාන්තර වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. පහත රට තෙත් කලාපයේ සහ කඳුකරයේ පහල කොටසේ දුර්ලභව සහ සීමිත ප්‍රදේශ වල පමණක් හමුවේ. කුඩා රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මුත් ඇතැම්විට ආහාර සුලභව ඇති ස්ථාන වල මෙම විශේෂයේම හෝ නීල කොබෙයියා, නිල් මහ ගොයා සහ ශ්‍රී ලංකා බටගොයා වැනි වෙනත් පරවි විශේෂ සමග විශාල රංචු වශයෙන්ද එකතු වන අවස්ථා ඇත (උදා: නුග ගස් වල ඵල හටගන්නා අවස්ථා වල). ළය රන් බටගොයා නියතවම තුරු මත වාසය කරන පක්ෂියෙකු වුවත් ජලය පානය කිරීම උදෙසා ගංගා, ඇල දොල වල ඉවුරු අසලට හෝ ජලය රැදුන වෙනත් වලවල් වැනි ස්ථාන වලට විශේෂයෙන්ම උදෑසන හෝ හවස් කාලයේ පැමිණෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා හෝ බොහෝවිට නැවතත් අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලයේ අභිජනනය කරන ළය රන් බටගොයා වනාන්තරයේ ඇති අඩි පාරක් හෝ එවන් වෙනත් විවෘත ස්ථානයක් අසල කුඩා ගසක් මත කෝටු කැබැලි කිහිපයක් තබා තනා ගන්නා කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා පැටවුන් බිහි කරයි.

English Post >>

අළු කොබෙයියා (Stigmatopelia chinensis ceylonensis)

ඉතාමත් සුලභ දේශිය පක්ෂියෙකු වන  අළු කොබෙයියා දිවයින පුරාම පාහේ ගෙවතු සහ වගා බිම් වලත් වියලි කලාපයේ නම් වනාන්තර තුලත් හමුවේ. එහෙත් කඳුකරයේ එතරම් සුලභ නොවේ. ජෝඩු වශයෙන් ජීවත් වන අළු කොබෙයියන් කුඩා ගසක් හෝ පඳුරක් මත කෝටු කෑලි සහ ගස් වල මුල් ආදිය එකතු කර තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් පමණ දමා වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරයි. බොහෝවිට එක් ජෝඩුවක් වසරක කාලය තුල කිහිප වරක්ම බිත්තර දමා පැටවුන් බෝ කරයි. අළු කොබෙයියන් ප්‍රධාන වශයෙන්  තණකොල සහ වල් පැලෑටි වල බීජ සහ ධාන්‍ය වර්ග ආදිය භූමිය මතින් අහුලා ගෙන ආහාරයට ගනී.

English Post >> 

නිල් මහගොයා (Ducula aenea)

දේශීය පක්ෂියෙකු වන නිල් මහගොයා මෙරට තුල හමුවන පරවි කුලයේ විශාලතම සාමාජිකයාද වේ. පහතරට සිට කඳුකරයේ පහල ප්‍රදේශය දක්වාම වූ වනාන්තර සිය වාසභූමිය කරගන්නා නිල් මහාගොයා නිතර වනාන්තරයේ උඩු වියනේ ගස්  මත දැකිය හැක. යුගල වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් ජීවත් වන අතර විශේෂයෙන්ම පළතුරු හටගන්නා කාලයේ රංචු ලෙස එම ගස් මත දැකගත හැක. උදෑසන සහ සවස් කාලයේ වඩාත් ක්‍රියාකාරී වන අතර ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු ආහාර කර ගනී. දිය කඩිති වල රැදී ඇති ජලය පානය කිරීමට පමණක් බිමට බසින නිල් මහගොයන් අන් අවස්ථා වල තුරු මත පමණක් සිටින පක්ෂියෙකි. දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා කාලයේ කුඩා ගසක් මත කොටු කැබැලි වලින් කූඩුවක් සාදා එක් බිත්තරයක් පමණක් දමා අභිජනනයේ යෙදෙයි.

English Post >>

මාල කොබෙයියා (Streptopelia decaocto)

වයඹ දිග වෙරල කලාපයේ සිට උතුර හරහා ඊසාන දිග වෙරල තීරුව දක්වා සීමිත ව්‍යාප්තියක් සහිත දේශීය පක්ෂියෙකි. යුගල වශයෙන් හෝ විසිරුණු රංචු ලෙසින් පොලොව මතු පිට ධාන්‍ය වර්ග සහ තණකොල බීජ ආදිය ආහාරයට ගන්නා මාල කොබෙයියන් විවෘත ප්‍රදේශ සහ ලඳු කැලෑ ආශ්‍රිතව දැකිය හැක. අප්‍රේල් සිට මැයි දක්වා කාලයේ අභිජනනයේ යෙදෙන මාල කොබෙයියන් වෙනත් පරවියන් ලෙසින්ම කෝටු කැබැලි සහ පරඩැල් වලින් එතරම් ක්‍රමවත් නැති කූඩුවක් කටු පඳුරක හෝ කඩොලාන පඳුරු අතර තනා එහි සුදු පැහැති බිත්තර දෙකක් දමයි.

English post >>

මයිලගොයා (Columba torringtoniae)

ශ්‍රී ලංකාවට ආවේනික දුර්ලභ පක්ෂියෙකු වන මයිලගොයා කඳුකරයේ  වනාන්තර වල සහ මනාව ගස් කොළන් සහිත ප්‍රදේශ වල දැකිය හැක. තවද පහත රට වැසි වනාන්තර ප්‍රදේශ වලද විශේෂයෙන් පළතුරු සුලභ කාල වලදී ඇතැම්විට දැකිය හැක. ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු ආහාරයට ගන්නා මයිලාගොයා තනිව, ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් හමුවේ. වසරේ පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වාත් නැවත අගෝස්තු සිට ඔක්තෝබර් දක්වාත් අභිජනනය කරන මයිලගොයින් වනාන්තර උඩු වියනේ ගසක අත්තක් මත කෝටු කැබලි එක් රැස් කර සාදන කූඩුවක සුදු පැහැති එක් බිත්තරයක් පමණක් දමයි. මෙරටදී පමණක්ම දැකිය හැකි මයිලගොයා කඳුකර වනාන්තර හෙලි පෙහෙලි කිරීම වැනි උපද්‍රව හේතුවෙන් තර්ජනයට ලක්වූ පක්ෂියෙකු ලෙස සලකයි.
English Post >>

Annotated checklist of vagrant Doves and Pigeons (Family: Columbidae) recorded in Sri Lanka

    Birds that appear outside their normal range are known as vagrants. This post summarizes up to date published sight records of vagrants of the family Columbidae (Doves and Pigeons) in Sri Lanka.

     1)Pale-capped Woodpigeon [Purple Woodpigeon] (Columba punicea)

Single specimen collected by Layard from Sri Lanka is deposited in Poole museum.He remarked that it is but rarely a visitant of the island and believed it occurs during the fruiting season of cinnamon trees (Legge V., 1880:906). While doubting that it visits only during the fruiting season of cinnamon, since visit of it does not occurs annually Legge noted a sight of a flock of brown color pigeons on cinnamon bushes near Borella in latter end of 1869 about the size of the present species. Since there is no other species which would answer the description he concluded that it might be a flock of Purple Woodpigeons. (Legge V., 1880:906) Kotagama and Ratnavira noted few sightings (Kotagama S. & Ratnavira G. 2010: 238 Quoting CBCN 1983, May:18)

     2)Red Collared-dove [Indian Red Turtle-dove] (Streptopelia tranquebarica tranquebarica)

Layards procured half a dozen specimens of this tiny turtle-dove from a small breeding colony in a Palmyra and coconut palm tope, in the middle of a parched plain between Point Pedro and the Jaffna/Chavakachcheri area (Legge V., 1880: 921-22). Neither Layards nor any other observer met with them nesting in Jaffna or any other area of the country then after. Wait believes that Layard’s finding was probably occurred during April (Wait W.E., 1931: 299). It was not recorded since then till single adult male was collected on the 24^th November 1951, near Panama, on the east coast (Phillips W.W.A., 1978: 44 quoting Phillips W.W.A., 1952 checklist:53). Recently Vimal Tirimanna and Anura Ratnayake reported a sight record of possible juvenile female Red Collared-dove from Kithulgala - rather unusual place than its previous occurrences- on 10^th March 1996 (Tirimanna, V., 1996) Two birds were also observed at south of Arugam bay in October 2005 by Uditha Hettige and Chinthaka de Silva (Sirivardana U. & Warakagoda  D. , 2006.)

References:

Kotagama, S., Ratnavira, G. 2010. An illustrated Guide to the Birds of Sri Lanka. Field Ornithology Group of Sri Lanka, Colombo.

Legge V., 1880. A History of the birds of Ceylon  1983 second edition.
Phillips W.W.A., 1978 Annotated checklist of the Birds of Ceylon (Sri Lanka) 1978 revised edition.

Sirivardana U. & Warakagoda  D. , 2006. Report from the Ceylon Bird Club for 2005 Loris 24(3& 4), 24 - 28

Tirimanna, V., 1996. A Red Turtle Dove (?) At Kithulgala. Loris, 21(2), 48-49.
Wait W.E., 1931. Manual of the Birds of Ceylon. 2nd edition. Colombo Museum.

මයිලගොයා[Mayilagoya]/Sri Lanka Wood Pigeon (Columba torringtoniae)

Sri Lankan Wood Pigeon is a rare hill country bird inhabiting forests and well wooded places. It also visits  some low country rain forests especially during fruiting season.  It lives as solitary birds, as pairs or as small flocks and feeds on fruits. The breeding season last from February to May and again from August to October. The nest is a platform of twigs on the canopy of forest tree, where it lays single white egg.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

පරවියා/ගල් පරවියාRock Pigeon[Indian Blue Rock Pigeon]/Parewiya/Gal Parewiya (Columba livia intermedia)

True wild Rock Pigeon is very similar to feral birds with similar plumage with two dark bands on the wings, while other feral birds have varies colors and patterns. Wild birds are very rare and restricted to the some offshore rocky islets from north-east to south. Pigeon Island of off Trincomalee has the largest wild population. It is also occurring rarely in inland dams in reservoirs and similar structures in some large tanks in the dry lowlands. It lives as small flocks.  As per Henry off shore birds visiting the mainland daily for foods, where they feed on waste grains and varies seeds and herbs (Henry G.M., 1998). Wild birds normally perch on rocks cliffs and the like and not on trees.  The breeding season appears to be from February to June and nesting colonially on rock cliffs of the islets. The nest is a pad of sticks and grasses placed on rocks or on a ledge. Domestic birds common in towns and villages breed throughout the year.

Orange-breasted Green Pigeon /ළය රන් බටගොයා/ලැම රන් බටගොයා [Lama-Ran Batagoya/Laya-ran Batagoya] (Treron bicinctus)

Common resident bird in shrubs and wooded patches of dry lowlands. Local and rare in wet lowlands and lower hills. It lives as small flocks and sometime congregates freely in large flocks of same species or with other pigeons (Sri Lanka Green Pigeon, Emerald Dove, GreenImperial Pigeon etc.) in the places where food is plentiful such as when a Banyan tree is fruiting. Although strictly an arboreal bird it descends to the bank of a stream/river or a water-hole for drink water, mostly in the morning and in the afternoon. It breeds from December to May and probably again from August to September. The nest is a platform of small twigs place in a small tree beside the jungle path. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

නීලකොබෙයියා[Neela-Kobeiyya]/Emerald Dove/Bronze-winged Pigeon (Chalcophaps indica robinsoni)

Common breeding resident of forests and well wooded home gardens and plantations of all climatic zones while rare in higher hills and less common in drier areas. It feeds on various seeds, grains and berries and spends mainly on ground solitary or in pairs. Emerald Dove breeds all the year round but peak in February to March and possibly again in September. The nest is placed in a small tree or bush in jungle usually not very high from the ground where it lays two eggs.

Eurasian Collared Dove/Indian Ring Dove (Streptopelia decaocto)

 Eurasian Collared Dove  is a breeding resident with limited distribution in coastal areas of north-west to north and north-east of the island.  It feeds on grains, grass seeds, etc on ground of open areas and scrublands, as pairs or sometime as scattered flocks. The breeding season is from April to May and it builds typical dove type nest with small sticks and grass-stalks on a thorny tree or among dense mangrove bushes.

සිංහලෙන් කියවන්න >>

නිල් මහගොයා[Nil maha goya]/ Green Imperial Pigeon(Ducula aenea)

Largest pigeon of the island and a resident of forests from lowland to lower hills. Usually found in upper canopy. Living as pairs or as small flocks (especially during fruiting season of varies trees). It is arboreal and feeds on fruits mainly in the morning and again in the evening. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

අළු කොබෙයියා[Alu Kobeiyya]/Spotted dove (Stigmatopelia chinensis ceylonensis)

Very common breeding resident of gardens and cultivations of almost everywhere of the country and dry zone forests while less common in the hill country. It lives in pairs and they breed practically throughout the year, probably each pair nesting several times in the year. Spotted dove feeds on grains, seeds of grasses and weeds obtains from the ground.  

සිංහලෙන් කියවන්න >>