කොණ්ඩ ගොමරිට්ටා/පෙරදිගු අහස්රිට්ටා (Alauda gulgula)

 ප්‍රධාන වශයෙන් පහත රට වියලි කලාපයේ තෘණ භූමි, වියලි කුඹුරු, සහ වෙනත් එවැනි විවෘත ප්‍රදේශ වල ස්ථානීයව සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. ඇතැම් විට තෙත් කලාපයට තාවකාලිකව සංක්‍රමණය වන අතර කලාතුරකින් කඳුකරයේ අභිජනනය කරයි. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් භූමිය මත දිවිගෙවන අතර කුඩා කොට මත ගල් බැමි ආදිය මත විනා ගස් මත වසා සිටිනු දැකිය නොහැක. කොණ්ඩ ගොමරිට්ටා පළගැටියන් වැනි කුඩා කෘමීන් ගොදුරු කර ගන්නා අතර තෘණ  සහ වෙනත් එවැනි වල් පැලෑටි වල බීජ ආදියද ආහාරයට ගනී. වසරේ මාර්තු සිට ජූලි දක්වා කාලයේ පොළොව මත බොහෝවිට තෘණ පඳුරක් හෝ වෙනත් එවැනි පඳුරක් යට කුඩා වලක තණකොල සහ කෙඳි ජාති උපයෝගි කරගනිමින් තනන කූඩුවක බිත්තර එකත් තුනත් අතර ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

සිළු රුක් තුරිතයා/රුක් තුරිතයා (Hemiprocne coronata)

 පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මීටර 1000 ක පමණ උස මට්ටම් දක්වා තරමක් සුලභව වාසය කරන දේශිය පක්ෂියෙකි. ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපයේ හමුවන මුත් තරමක් දුර්ලභව පහත රට තෙත් කලාපයේ සහ ආසන්න කඳුකර ප්‍රදේශ වලද දැකිය හැක. ගස් සහිත විවෘත භූමි වල ජෝඩු වශයෙන් හෝ ජෝඩු කිහිපයක් ලෙසින් හමුවන රුක් තුරිතයන් ප්‍රධාන වශයෙන් ඉගිලෙන කුඩා කෘමීන් ගොදුරු කර ගනී. වසරේ මාර්තු සිට මැයි දක්වා කාලයේ හෝ ඇතැම් විට ජූලි සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ ගස් පොතු, පාසි සහ ලයිකන ආදිය එකතු කර කුඩා කෝප්පයක ආකාරයට ගසක අත්තක් මත ඇලවූ කූඩුවක් තනා අභිජනනය කරයි. කූඩුව එක් බිත්තරයකට පමණක් ප්‍රමාණවත් වන අතර ගැහැණු සහ පිරිමි පක්ෂීන් මාරුවෙන් මාරුවට බිත්තර රැකීමේ කාර්යයේ නියැලේ. 

English Post >>

Indian Pygmy Woodpecker/Brown-capped Pygmy Woodpecker/බොර ඉසැසි ගෝමර කෑරලා/චූටි කෑරලා ( Picoides nanus)

 An uncommon breeding resident of forests, wooded areas and adjoining well wooded home gardens from lowlands to mid hills of both wet and dry zones.  It lives as pairs and feeds on ants, termites and such other insects found inside tree barks, usually of thinner branches at top of trees. While feeding it keeps calling to its mate every now and then in a tinkling trill contact call. Indian Pygmy Woodpecker breeds from February to July and lays two or three eggs in a tree hole hewn on the lower surface of a dead branch or stump, often one or two inches or so in diameter.  

සිංහලෙන් කියවන්න >>

පුල්ලි දත් කැටියා (Oligodon sublineatus)

 වැඩුණු සතුන් සෙන්ටිමීටර 26 සිට 31 පමණ දිග කුඩා, නිර්විෂ, මෙරටට ආවේනික භෞමික සර්පයෙකි පුල්ලි දත් කැටියා. දිවා කාලයේ හැසිරෙන සර්පයෙකු වන අතර හවස් යාමයේ බොහෝවිට ක්‍රියාශීලී වේ. පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර වල මෙන්ම මිනිස් ජනාවාස ආශ්‍රිතවද  හමුවේ. වියලි කලාපයේ ඇතැම් ස්ථාන වලින්ද වාර්තා වූ බවට වූ පැරණි වාර්තා තිබේ. දිරායන කොළරොඩු, ගල් යට, ගස් කොටන් යට මෙන්ම රොන්මඩ සහිත කාණු වලද සැඟවී සිටී. උරග බිත්තර, කෘමීන්, මකුළුවන් මෙන්ම කුඩා උරගයන්ද ආහාර කර ගන්නා පුල්ලි දත් කැටියා කලබල වූ විට බෝලයක් මෙන් ගුලිවී ඇතැම්විට ශරීරයේ ඉදිරි කොටස තරමක් විශාල කර, හිස පැතලි කර  එය ත්‍රිකෝණාකාර ආකාරය දක්වා පොළොඟුන් අනුකරණය කරයි.

English Post >>

පිළිලිච්චා/ලාතුඩු පිළිලිච්චා (Dicaeum erythrorhynchos)

 පිළිලිච්චා ඉතාමත් සුලභ ලෙස දිවයින පුරාම පාහේ උස් තුරු මුදුන් වියන් වල සහ ගෙවතු වල දැකිය හැකි මෙරට වෙසෙන කුඩාම පක්ෂියාය. විවිධ පළතුරු වර්ග ආහාරයට ගන්නා පිළිලිච්චාගේ ප්‍රියතම ආහාරය වන්නේ විවිධ විශේෂයන්ට අයත් පිළිල ගෙඩි වන අතර පිළිලිච්චාගේ හොටෙහි ඇලෙන පිළිල බීජ ගස් අතු මත නැවත අලවා පිළිල ශාක විශාල ප්‍රදේශයක් පුරා බෝ කිරීමට මෙම පක්ෂියා මහත් දායකත්වයක් දක්වයි. පළතුරු වලට අමතරව කුඩා කෘමීන් සහ මකුළුවන්ද ආහාරයට ගන්නා පිළිලිච්චා වසරේ ජනවාරි සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ පුළුන් සහ කෙඳි වර්ග ආධාරයෙන් ගසක ඉහල අත්තක් මත විශාල කොළ අතර එල්ලා වැටෙන ආකාරයට මල්ලක් වැනි කූඩුවක් තනා එහි බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනය කරයි.  

English Post >>

Eterusia aedea

 
Location - Kandegama

Reference - Jayawardana, N.C. (2020) A Handbook to the Moths of Sri Lanka Vol. 01

Sri Lanka Clouded Silverline (Spindasis nubilus)

An endemic and very rare butterfly recently reported from only three locations (Chundikulam and Iranaimadu of Northern Province and Anavilundawa Wetlands Ramsar site of Northwestern Province.) Historically it was recorded from the scrubs and open areas of the northern dry zone (Elephant Pass, Jaffna, Iranaimadu, Murunkan and Mannar.)  No information available on its early stages of the life cycle or of the larval food plant. 

Abelmoschus ficulneus

 An indigenous undershrub of dry lowland areas. Often cultivated.

කිරි කජු(Wissadula periplocifolia)

 An indigenous annual or perennial woody herb rather common in thickets, roadsides and among vegetation at base of granite outcrops.