Showing posts with label සිංහල ලිපි. Show all posts
Showing posts with label සිංහල ලිපි. Show all posts

Thursday, April 18, 2024

කුස කහ ලඳු-දෙමළිච්චා/ගෙල සුදු දෙමළිච්චා (Dumetia hyperythra)


 පහත රට තැනිතලා බිම් වල සිට කඳුකරයේ මීටර් 1500 ක් පමණ වන උස් මට්ටම් දක්වා හෝ ඇතැම් ප්‍රදේශ වල ඊටත් වඩා උස් කඳුකර ප්‍රදේශ දක්වාත් එතරම් සුලභ නොවන ලෙසින් ස්ථානීයව වනාන්තර, ලඳු කැලෑ, තෘණභූමි සහ එවන් පරිසර පද්ධති වලට ආසන්න හොඳින් ගහ කොළ සහිත ගෙවතු වලත්, තේ වතු වලත් දැකිය හැකි දේශීය පක්ෂියෙකි. වියලි කලාපයේ වඩාත් සුලභ වන අතර තෙත් කලාපීය වනාන්තර තුල හමු නොවේ. කුඩා රංචු වශයෙන් තෝරාගත් විශාල ප්‍රදේශයක් පුරා තෘණ භූමි, ලඳු කැලෑ හෝ වනාන්තර යටිවියනේ පිහිටි පඳුරු අතර නිතර එකිනෙකා සමග නාද කරමින් සබදතාවය පවත්වා ගනිමින්  සැඟවී ගමන් කරමින් ප්‍රධාන වශයෙන් කෘමීන් සහ කුඩා ගෙඩි වර්ග ආහාරයට ගනිමින් දිවි ගෙවයි. මාර්තු සිට මැයි දක්වා සහ බොහෝවිට නැවත අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා වියලි තණකොල, කෝටු කැබලි සහ කෙඳි ආදිය උපයෝගි කරගනිමින් පැත්තකින් ඇතුළු වීමට හැකි වන ලෙසට බෝලයක හැඩයට තනන කූඩුවක බිත්තර තුනක් හෝ හතරක් දමා අභිජනනය සිදුකරයි. කූඩුව බොහෝවිට පඳුරක හෝ මානා ගාලක පොළොවට ආසන්නව ඉදිකරයි

English Post >>

Thursday, April 11, 2024

දඬු ලේනා (Ratufa macroura)

 උප විශේෂ තුනක් ලෙසින් සුදුසු පරිසර තත්වයන් ඇති ප්‍රදේශ වල දිවයින පුරාම පාහේ ව්‍යාප්තියක් දක්වන ක්ෂීරපායී සත්වයෙකි දඬු ලේනා. වනාන්තර හෝ වනාන්තර මායිම් වල පිහිටි ගස් කොළන් සහිත ගම්මාන වල දැකිය හැකි දඬු ලේනා ගස් මත සැරිසරන දිවා කාලයේ ක්‍රියාකාරී වන සත්වයෙකි. ගස් වල කොළ, පොතු, දළු මෙන්ම පළතුරු සහ වෙනත් කුඩා ගෙඩි වර්ගද ආහාරයට ගන්නා මෙම සත්වයා එයට අමතරව ඇතැම් විට කෘමීන්, පිළවුන් මෙන්ම පක්ෂි බිත්තරද ගොදුරු කරගනී. තනි සත්වයෙකු හෝ ජෝඩුවක් විසින් වෙන් කරගන්නා වපසරියක උස ගස් වල අතු පතර කුඩා අතු සහ කෝටු කැබලි උපයෝගි කරගනිමින් කූඩු තුනක් හතරක් පමණ තනන දඬු ලේනා එම කූඩු පැටවුන් බිහිකිරීම උදෙසා මෙන්ම රාත්‍රියේදී නිදාගැනිම උදෙසාද භාවිතා කරයි. 

English Post >>

Tuesday, April 9, 2024

අරංගයා (Myophonus blighi)

මෙරටට ආවේනික දුර්ලභ එසේම ඉතාම කුලෑටි පක්ෂියෙකි. කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටමේ සිට ඉහල කඳුකරය දක්වා ඝන වනාන්තර සහ වගා බිම් වල යටි රෝපනයේ  වේගයෙන් ගලායන දිය කඳුරු සහ පොකුණු ආශ්‍රිතව ජෝඩු වශයෙන් දිවිගෙවන මෙම පක්ෂියා උදෑසන සහ සන්ධ්‍යා කාලයේ ක්‍රියාකාරී වේ. අරංගයා ප්‍රධාන වශයෙන් කෘමීන් ගොදුරු කරගන්නා අතර එයට අමතරව ගෙම්බන්, හූනන් සහ වෙනත් එවැනි කුඩා සතුන් ආහාරයට ගනී. ජනවාරි සිට මැයි දක්වා කාලයේ ගැඹුරු කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක් කොළ පැහැති පාසි, කෝටු කැබැලි, වියලි කොළ ආදිය සිහින් මුල් සහ කෙඳි ආදියෙන් එකතු කර තනා එහි බිත්තර එකක් හෝ දෙකක් දමා අභිජනනය සිදුකරයි. කූඩුව බොහෝවිට වේගයෙන් ගලා යන ජල පහරක හෝ දිය ඇල්ලක පිහිටි ශිලා ගැට්ටක හෝ කුහරයක් තුල තනන මුත් ඇතැම් අවස්ථා වලදී ගසක දෙබලක් තුල හෝ වනාන්තරය තුල හෝ වනාන්තර මායිමක පිහිටි කණුවක තනන අවස්ථාද හමුවේ. 

English Post >>

Sunday, April 7, 2024

අලු හැලපෙන්දා (Motacilla cinerera)

ප්‍රධාන වශයෙන් කඳුකරයේ සුලභව හමුවන එහෙත් වෙනත් කලාප වලද දුලභ නොවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. දිය කඳුරු සහ ගංගා දිගේ මෙන්ම කුඹුරු, තේ වතු, විවෘත බිම් සහ වනාන්තර වල පිහිටි එලිමහන් පෙදෙස් වලද තනිව හෝ විසිරුණු කුඩා රංචු ලෙසින් කුඩා කෘමීන් ගොදුරු කරගන්න අලු හැලපෙන්දා හවස් යාමයේදී තෝරාගත්  ජලයට ඉහලින් අතු විහිදී ගිය විශාල ගසක හෝ වගුරු බිමක වූ අකුලක සමූහ වශයෙන් රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා එක් රැස් වේ. එක් එක් පක්ෂියා එහි තමන්ටම වූ ස්ථානය වෙන් කරගනී. අලු හැලපෙන්දා මධ්‍යම ආසියානු කලාපයේ අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

Sunday, March 31, 2024

වල් ඌරා (Sus Scrofa)


වෙරලබඩ තැනිතලා බිම් වල සිට කඳුකරයේ ඉහල මට්ටම දක්වා දිවයින පුරාම පාහේ, වියලි කලාපීය ලඳු කැලෑ වල සහ තෙත් කලාපීය වනාන්තර වල සැඟවී සිටීම සඳහා ප්‍රමාණවත් තත්වයන් පවතී නම්, හමුවන ක්ෂීරපායී සත්වයෙකි වල් ඌරා. වියලී කලාපීය ජාතික උද්‍යාන වලදී නම් ඇතැම් විට සාමාජිකයින් 30 පමණ හෝ ඊටත් වඩා සිටින රංචු ලෙසින්ද, තෙත් කලාපීය වනාන්තර වලදී ඊට වඩා අඩු සතුන් සංඛ්‍යාවක් සිටින කුඩා රංචු ලෙසින් හෝ තනි තනි සතුන් ලෙසින් දිවි ගෙවන සර්වභක්ෂක සතෙකු වන වල් ඌරා  මැරිච්ච සතුන්ගේ මලකුණු ආහාරයට ගන්නා අතරම, සර්පයන්, පණුවන් වැනි සතුන්ද ගොදුරු   කරගනී. තවද භූමිය මත කූඩු තනන පක්ෂීන්ගේ බිත්තර සහ පැටවුන් මෙන්ම ගස් මතින් පතිත වූ පළතුරු සහ ගස් උදුරා සොයා ගන්නා අල වර්ගද වල් ඌරාගේ ආහාර අතර ප්‍රධාන තැනක් ගනී. රාත්‍රීයේදී ආහාර සොයා යන විට මිනිසාගේ හේන් වගාවන්, කුඹුරු, වෙනත් වගාවන් සහ ගෙවතු වලට විශාල ලෙස හානි කරන සත්වයෙකු ලෙස වල් ඌරා සැලකේ. වර්ෂයක් තුලදී අවම වශයෙන් දෙවතාවක්වත් පැටවුන් බිහි කරන වල් ඌරන් බොහෝවිට විශාල සත්වයන් අතරින් වනාන්තර හෙලි කරන ලද ප්‍රදේශ වලින් අවසානයේ වඳවී යන සත්වයා බව W.W.A. පිලිෆ්ස් සඳහන් කරයි. වල් ඌරු රංචුවක ප්‍රධාන වශයෙන් ඊරියන් සහ ඔවුන්ගේ විවිධ වයස් වල පැටවුන් සිටින අතර වැඩිහිටි පිරිමි සතුන් තනිව හෝ ඔවුන්ගේම කුඩා රංචු වශයෙන් සැරිසරමින් අභිජනන සමයේදී පමණක් ගැහැණු සතුන් සිටින රංචු සමග එක්වේ. අලුයම කාලයේ සහ සවස් යාමයේ ක්‍රියාකාරී වන මෙම සත්වයා උණුසුම් දහවල් කාලයේ සෙවන ඇති තැනක වැතිරී ගිමන් හරී. එසේම රාත්‍රී කාලයේද ආහාර සොයමින් සැරිසරයි. මිනිසා හැරුණ විට පිඹුරන්, කිඹුලන් සහ කොටි වල් ඌරාගේ සතුරන් ලෙස සැලකිය හැකි වන අතර, කොටියා බොහෝවිට අවස්ථාවක් ලදවිට ඌරු පැටවුන් ගොදුරු කර ගනී. එවන් අවස්ථාවලදී ඇතැම් විට වැඩිහිටි ඌරන් සහ කොටියා අතර ඇතිවන දරුණු සටනින් කොටින් මියගිය අවස්ථා පවා වාර්තා වී ඇත. 
 
English Post >>

Saturday, March 30, 2024

ගළුගුඩු කොණ්ඩයා/බැම සුදු කොණ්ඩයා (Pycnonotus luteolus)


පහත රට වියලි සහ තෙත් කලාපයේ මෙන්ම කඳුකරයේ මීටර 1000 ක පමණ උස් මට්ටම දක්වා සුලභව හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. එහෙත් පහත රට වියලි කලාපයේ වඩාත් සුලභය. ගෙවතු, ද්වීතීයක වනාන්තර, වගා බිම් සහ ලඳු කැලෑ වල දිවි ගෙවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කුඩා ගෙඩි වර්ග සහ කෘමීන් ආහාරයට ගනී. පෙබරවාරි සිට මාර්තු දක්වා කාලයේ කුඩා කෝටු කැබැලි සහ මුල් ආදීය උපයෝගි කරගනිමින් පඳුරක් මත අඩි 2 ක් හෝ 3 ක් පමණ උසින් තනන කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ.   

English Post >>

Thursday, March 28, 2024

පුංචි සිලිවටුවා/පුංචි හින්නා (Calidris minuta)


වසරේ සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න කලපු, මඩ වගුරු, ලුණු ලේවායන් සහ වැව් අද්දර සුලභව දැකිය හැකි පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එවන් පරිසර වලද කලාතුරකින් හමුවේ. කුඩා සහ විශාල රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම පක්ෂියා ජලාශ අද්දර ක්‍රියාකාරී ලෙසින් එහෙ මෙහෙ දුවමින් පහතට යොමු කර ගත් තුඩෙන් මඩේ සිටින කුඩා ජලජ සත්වයන් ගොදුරු කරගනී. 
 
English Post >>

Tuesday, March 26, 2024

ශ්‍රී ලංකා තිත්පිය තිරාසිකයා/පුල්ලි වල් අවිච්චියා (Geokichla spiloptera)

පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට උස් කඳුකරය දක්වා වනාන්තර සහ හොඳින් ගහකොළ සහිත ස්ථාන වල යටි වියනේ හමුවන මෙරටට ආවේනික දුර්ලභ පක්ෂියෙකි. ස්ථානීය වශයෙන් දුර්ලභව වියලි කලාපයේ ගංගාධර වනාන්තර වලද වාර්තා වේ.  කෘමීන්, පණුවන් වැනි භූමිය මත වසන සතුන් ගොදුරු කරගන්නා මෙම පක්ෂියා තනිව හෝ ජෝඩු වශයෙන් කොළ රොඩු අවුස්සමින් පොළොව මත එහෙ මෙහෙ යමින් එවැනි සතුන් ආහාරය ගනී. මාර්තු සිට අප්‍රියෙල් දක්වා කාලයේ සහ නැවතත් අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කෝටු කෑලි, පාසි සහ තණකොල රැසක් එක් කර මීවන ගසක මුදුනේ හෝ ලපටි ගසක අතු දෙබලක තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනය කරයි. 

 English Post  >>

Thursday, March 21, 2024

උල්පෙඳ කැස්වටුවා (Gallinago stenura)


උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේදී මෙරට වගුරු බිම්, තෙත් තණබිම් සහ කුඹුරු වැනි පරිසර පද්ධති වලට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි.  දිවයින පුරාම පාහේ වාර්තා වන මුත් පහත රට ප්‍රදේශ වල වඩාත් සුලභ ලෙස හමුවේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වන මුත් බාදා රහිත ප්‍රදේශ වලදී උදෑසන සහ හවසත් ආහාර සොයමින් හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. මූලිකව කෘමීන්, කීටයන් සහ බිම් පණුවන් ගොදුරු කරගන්නා උල්පෙඳ කැස්වටුවාගේ දික්  වූ හොටෙහි අග ඉතාමත් සංවේදී වන අතර එම කොටස හොටෙහි අනෙක් කොටස වැසී පවතින විටද පුළුල් ලෙස විවර කිරීමේ හැකියාව ඇත. 

English Post >> 


Wednesday, March 20, 2024

ගේ කුරුල්ලා (Passer domesticus)


මිනිස් වාසස්ථාන වලට ආසන්නව රට පුරාම පාහේ දැකිය හැකි දේශීයව අභිජනනය කරන සුලභ පක්ෂියෙකි. රංචු වශයෙන් හැසිරෙමින් පලගැටියන්, සලබයන් වැනි කෘමීන් සහ මිනිසුන් විසින්  ඉවත දමන ආහාර මත යැපේ. මෙම පක්ෂියා ගොඩනැගිලි වල පිහිටි කුහරයක් තුල තණකොළ, පිදුරු වැනි ද්‍රව්‍ය රැසක් එකතු කර ඒවා පිහාටු වලින් වටකර තනන කූඩුවක බිත්තර හතරක් හෝ පහක් දමා වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරයි. එහෙත් බොහෝවිට මිනිසුන් විසින් සිය නිවෙස් වල බිත්ති මත ඒ සඳහාම එල්ලා තබන සිදුරක් විදින ලද මැටි මුට්ටි තුල සිය කූඩුව තැනීම සඳහා ගේ කුරුල්ලන් පුරුදු වී ඇත. 

English Post >>

Tuesday, March 19, 2024

බ්‍රාහ්මණ මයිනා (Sturnia pagodarum)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ මෙරටට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි. එම මාස වලදී මෙම පක්ෂියා එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරලට ආසන්න විවෘත බිම්, ලඳු කැලෑ සහිත ප්‍රදේශ වල සහ වගා බිම් වල දැකිය හැක. කලාතුරකින් තෙත් කලාපයේද දුටු බවට වූ වාර්තා හමුවන අතර බොහෝවිට එම පක්ෂීන් ඉන්දියාවේ සිය අභිජනනය කරන ප්‍රදේශ වල සිට මෙරට වියලි කලාපීය ප්‍රදේශ වෙත පැමිණෙමින් සිටියදී දක්නට ලැබූ පක්ෂීන් විය හැක. රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන බ්‍රහ්මණ මයිනන් භූමිය මත සිටින පලගැටියන් වැනි කෘමින් ගොදුරු කරගනී. එසේම පළතුරු සහ ඇතැම් මල් වල පැණිද ආහාරයට ගන්නා මෙම පක්ෂියා රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා වෙනත් ඇතැම් මයිනන් මෙන්ම පොදු ස්ථානයක් තෝරාගන්නා අතර හවස් යාමයේදී එම ස්ථානය කරා විශාල රංචු ලෙසින් පැමිණේ. 
 
English Post >>

Wednesday, March 13, 2024

සුදු මහ කොකා/මහ සුදු කොකා (Casmerodius alba)


පහත රට වියලි කලාපයේ කුඹුරු, වැව්, ගංගා, කලපු සහ කඩොලාන පරිසර වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එතරම් සුලභ නොවන අතර, කලාතුරකින් කඳුකරයේද හමුවේ. බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් වශයෙන් හෝ පක්ෂීන් කිහිප දෙනෙක් වෙනත් කොකුන් විශේෂද සමග හැසිරෙමින් මාළුන්, ඉස්සන් වැනි ජලජ සතුන් මෙන්ම පොළොව මත සිටින තණකොලපෙත්තන් වැනි කෘමීන්ද ගොදුරු කරගනී. මහ සුදු කොකා දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා කාලයේ ජලයට ආසන්නව පිහිටි ගසක කෝටු කෑලි එකතු කර තනන නොගැඹුරු වේදිකාවක් වැනි කූඩුවක බිත්තර තුනක් හෝ හතරක් දමා අභිජනනය සිදුකරයි. බොහෝවිට  වෙනත් කොකුන්, විශේෂ සහ දියකාවන් විශේෂ සමග සාමූහිකව එකම ගසක හෝ ආසන්න ගස් කිහිපයක මෙම කොකාද කූඩු තැනීම සිදු කරයි.

 English Post >>

Wednesday, March 6, 2024

කළු රාජාලියා/කළුකුස්සා (Ictinaetus malayaensis)

 පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට ඉහල කඳුකරය දක්වා  වනාන්තර සහ වනාන්තර ආශ්‍රීත විවෘත බිම් වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙසින් හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ඉහල කඳුකරයේ වඩාත් සුලභ වන අතර පහත රට වියලි කලාපයේද රිටිගල වැනි හුදකලා කඳු ප්‍රදේශ වල දැක ගත හැක. බොහෝවිට ජෝඩු වශයෙන් කඳු අතරින්, වනාන්තර උඩු වියනට ආසන්නව සෙමින් පාවෙමින් ගොදුරු සොයන කළු රාජාලියා තුරු මුදුන් අතරින් පියාඹමින් කුරුළු කූඩු සහ වැඩුණු කුරුල්ලන් සිටීදැයි විමසිලිමත් වේ. ගස් අතර ඇති කුඩා විවර ඔස්සේ රවුම් කැරකෙමින් පියඹා යෑම සඳහා කළු රාජාලියාට විස්මිත හැකියාවත් ඇත. කුරුළු බිත්තර, කුරුළු පැටවුන් මෙන්ම කොණ්ඩ කුරුල්ලන්, පරෙවියන්, වී කුරුල්ලන් වැනි වැඩුණු පක්ෂීන්ද ගොදුරු කරගන්නා මෙම රාජාලියා ඊට අමතරව කුඩා ක්ෂීරපායීන්ද ආහාරයට ගනී. දෙසැම්බර් සිට පෙබරවාරි දක්වා කාලයේ  බොහෝවිට කඳු බෑවුමක වූ උස් ගසක මුදුනේ කෝටු කෑලි විශාල ප්‍රමාණයක් ගොඩගසා තනන කූඩුවක එක් බිත්තරයක් දමා අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Tuesday, January 16, 2024

පොදු උකුසුගොයා/කොබෙයි උකුස්සා (Falco tinnunculus)


දිවයින පුරා අතරින් පතර ගහකොළ සහිත විවෘත බිම් වලට උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂීන් ලෙසින් මෙන්ම (tinnunculus උප විශේෂය එතරම් සුලභ නොවන ලෙසද, interstinctus උප විශේෂය දුර්ලභවද වාර්තා වේ.) කඳුකරයේ අභිජනනය කරන කුඩා දේශීය ගහණයක් (objurgatus උප විශේෂය) ලෙසින්ද මෙරටින් වාර්තා වේ. විවෘත බිම්, වනාන්තර සහ ලඳු කැලෑ වලද හමුවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කටුස්සන් වැනි උරගයන් සහ පළගැටියන් වැනි කෘමීන් ආහාරයට ගනී. එසේම අවස්ථාවක් ලද විට භූමිය මත කූඩු සාදන පක්ෂින්ගේ පැටවුන්ද ගොදුරු කර ගනී. මෙරට තුල අභිජනනය කරන උප විශේෂය මාර්තු සිට ජූනි දක්වා කාලයේ විලෝපිකයන්ට ලගාවිය නොහැකි ප්‍රපාතාකාර බෑවුමක පිහිටි පාෂාණ ගැට්ටක් මත කූඩුවක් නොසාදා බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් තබා අභිජනනය සිදු කරයි. සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරට තුල සිටින කාලය තුලදී බොහෝවිට තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් ඉගිලෙමින්, නිතර එක තැන තටු ගසමින් හෝ උස් ගසක අත්තක් මත වසා අවට නිරීක්ෂණය කරමින් ගොදුරු සොයන ආකාරය දැක ගත හැක. 
 
English Post >>

Sunday, January 14, 2024

කුඩා කොණ්ඩ මුහුදු ලිහිණියා/හීන් කොණ්ඩ සිළුසුවා (Thalasseus bengalensis)


 මෙරට වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල පිහිටි ලුණු ලේවායන් සහ වැලි පර වලට මෙන්ම කලපු සහ ගං මෝයවල් වලටද උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. ඇතැම්විට ගිම්හාන කාලයේ පැමිණෙන පක්ෂීන්ද කලාතුරකින් නිරීක්ෂණය කල හැක. ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ පක්ෂියෙක් වන අතර කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් මුහුදු ලිහිණින් විශේෂ සමගින් හමුවේ. මාළුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ගොදුරු කරගන්නා අතර ජල මතුපිටට ආසන්නව පියාඹා යමින් එක්වර තෝරාගත් මාළුවෙකු වෙත වේගයෙන් කිමිදී අල්ලා ගන්නා මත්ස්‍යයා ගුවනේදීම ගිල දමයි.

English Post >>

Tuesday, January 9, 2024

හිස දුඹුරු මුහුදුකපුටා/බොර හිස් ගලුවියා (Larus brunnicephalus)

 ලෝකයේ උතුරු අර්ධගෝලයට ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන සමයේදී මෙරටට සංක්‍රමණය වන, එම කාලයේදී දිවයිනේ උරුකරයේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල සහ කලපු ප්‍රදේශ වල  සුලභව හමුවන පක්ෂියෙකි. කලාතුරකින් දිවයිනේ ගිණිකොන දිග වැනි වෙනත් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වලද නිරීක්ෂණය කල හැක. ඇතැම් විට ගිම්හාන කාලයේදී පැමිණෙන පක්ෂීන්ද හමුවේ. මෙම පක්ෂීන් බොහෝවිට විශාල රංචු වශයෙන් වෙරළට නුදුරු ජලයේ ගිමන් හරින ආකාරය දැකිය හැක. වරායන් අසල ගැවසෙමින් මෙන්ම නැව් පසු පස යමින් ඉවත දමන ආහාර මතද යැපෙන මෙම මුහුදු ළිහිණියා ප්‍රධාන වශයෙන් මත්ස්‍යන්ද එයට අමතරව කකුලුවන්, ඉස්සන් සහ මොලුස්කාවන්ද (බෙල්ලන්) ආහාරයට ගනී. මධ්‍යම ආසියාවේ රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි විශාල විල් වල අභිජනනය සිදු කරයි.

English Post >>

Saturday, January 6, 2024

කළු උකුස්සා/බොර පරකුස්සා (Milvus migrans)

 දිවයිනේ උතුරු අන්තයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල විශේෂයෙන් වෙරළබඩ නගර වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස දැකිය හැකි දේශිය පක්ෂියෙකි. එසේම එම ප්‍රදේශ වලටම සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී පැමිණෙන මෙරට අභිජනනය නොකරන පක්ෂීන්ද සිටින බව නිරීක්ෂණය කර ඇත. කලාතුරකින් දිවයිනේ වෙනත් ප්‍රදේශ වලද වාර්තා වේ. කුඩා රංචු වශයෙන් හෝ තනි තනි පක්ෂීන් වශයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් මිනිස් වාසස්ථාන ආශ්‍රිතව ඉවත දමන ආහාර මත යැපෙමින් දිවි ගෙවයි. දෙසැම්බර් සිට අප්‍රියෙල් දක්වා කාලයේ ගසක උඩු වියනේ හෝ පොල් ගසක පොල් අත්ත කඳට සවිවන ස්ථානයේ කෝටු කැබලි ගොඩ ගසා තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකේ සිට හතර දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය සිදු කරයි.

English Post >>

Friday, January 5, 2024

පෙඳ කලු මහාවටුවා/කලු පෙඳ ගොහොදුවිත්තා (Limosa limosa)

 වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න වගුරු බිම්, මඩ වගුරු, කලපු, කුඹුරු, වැව් ආදියේ මෙන්ම ඇතැම්විට රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි එවැනි ස්ථාන වලටද පැමිණෙන සුලභ සංචාරක පක්ෂියෙකි. තනිව හෝ කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් පණුවන්, කෘමීන් සහ ක්‍රස්ටේෂියාවන් ගොදුරු කර ගනී. යුරෝපයේ සහ බටහිර ආසියානු ප්‍රදේශ වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Thursday, January 4, 2024

අළු ඔලෙයියා/අළු මහ ඔලෙවියා(Pluvialis squatarola)


 එතරම් සුලභ නොවන ලෙස වියලි කලාපීය කලපු, මෝයවල්, වෙරලාසන්නව හමුවන මඩ වගුරු, කුඩා දියපාරවල් ආදියේ දැකිය හැකි සංචාරක පක්ෂියෙකි. දුර්ලභව තෙත් කලාපයේ එවන් ස්ථාන වලද කලාතුරකින් හමුවේ. තනිව හෝ විසිරුණු රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් එවන් ජලජ පක්ෂීන් සමග ප්‍රධාන වශයෙන් පණුවන්, බෙල්ලන්, ක්‍රස්ටේෂියාවන් වැනි කුඩා කරදිය සත්වයන් ගොදුරු කරගනිමින් ජීවත් වේ. ආක්ටික් කලාපයේ තුන්ද්‍රා බිම් වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Wednesday, January 3, 2024

කෙලවලු බස්සා/බොර සුලාවියා (Sula leucogaster)


 දිවයින වටා වෙරළ තීරයෙන් ඔබ්බෙහි වූ මුහුදු කලාපයට සහ කළාතුරකින් වෙරළ කලාපයටද පැමිණෙන දුර්ලභ නමුත් නිත්‍ය සංචාරක පක්ෂීයෙකි. තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් නිතර සාගරයේ ජල තලයට ආසන්නව පියාඹා යමින් වරින් වර ජලයේ කිමිදෙමින් මත්ස්‍යින් ගොදුරු කරගනී. හොඳින් පීනීමටද හැකියාවක් ඇති අතර මුදුදේ ජල තලය මත වසා ගිමන් හැරීම සිදු කරයි. රාත්‍රි කාලයේදී බොහෝවිට ගල් මත, මුහුදේ පාවෙන බෝයා මත හෝ නැව් වල කුඹ ගස් මත ලගී. සාගරයේ ඇති කුඩා දූපත් වල පොළොවේ බිත්තර එකක් හෝ දෙකක් දමා එක් පැටවෙකු පමණක් බෝකිරීම සිදු කරයි. ලංකාවේ බටහිර වෙරළේ උතුරේ සිට දකුණු දිශාවට වාර්ෂිකව සිදුවන මුහුදු පක්ෂීන්ගේ පර්යටනයේදී මෙම පක්ෂීන්ද ගමන් කරන ආකාරය නිරීක්ෂණය කර ඇත.

English Post >>