රතු මැටි කොරවක්කා/ළය රතු විල් කෙරැළියා (Zapornia fusca)

පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මීටර 1400 ක පමණ උස් මට්ටම් දක්වා වගුරු, කුඹුරු, සහ වෙනත් එවැනි පරිසර පද්ධති වල ඝනව වැවුන ගහකොළ අතර දිවිගෙවන දුර්ලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. තවද උත්තර අර්ධගෝලයේ රටවල ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේදී මෙරටට පැමිණෙන සංචාරක රතු මැටි කොරවක්කන්ද සිටින බව හඳුනාගෙන ඇත. ඉතාමත් කුලෑටි පක්ෂියෙකු වන රතු මැටි කොරවක්කා තනි තනි පක්ෂීන් වශයෙන් හෝ ජෝඩු වශයෙන් දිවි ගෙවන අතර, ජූනි සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලයේ පන් සහ තණකොළ උපයෝගි කරගෙන වගුරු බිමක පොළොව මත මනාව ගහකොළ වලින් ආවරනය වූ ස්ථානයක හෝ වතුර මත පාවෙන ලෙසට සාදන කූඩුවක බිත්තර 3 සිට 6 දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි.

 English Post >>

Common Tern/අළු මුහුදුලිහිණියා/පොදු මුහුදුලිහිණියා [Alu Muhudhulihiniya/Podhu Muhudulihiniya] (Sterna hirundo)

Common winter migrants to offshore waters and coastal areas. Some birds also breed on offshore islands.  It keeps in small to large flocks and feeds entirely of marine life, mostly fish and also crustaceans and molluscs. 

Oriental Pratincole/මහා ලිහිණි ඔලෙය්යා/පෙරදිගු ජවසැරියා [Maha Lihini Oleiya/Peradigu Javasariya] (Glareola maldivarum)

An uncommon breeding resident locally occurs in dry open grounds and grasslands of coastal areas and tank edges of dry lowlands, supplemented by winter migrants, sometime in large numbers. It lives as small to large flocks. Oriental Pratincole is crepuscular in habits and during the day time spends resting on the ground or running here and there in a plover-like manner. It feeds on flying insects like beetles, moths, termites. etc. on the wing during the early morning and evening, usually as flocks. It breeds from March to July by laying two eggs on ground without any nest, but usually on a dried cow-pat.

 

Eurasian Wigeon/රන් පාට තාරාවා/රන්කිරුළු ගවි-සේරුවා [Ranpata Tharawa/Rankirulu Gavi-Seruwa] (Mareca penelope)

 
Common winter migrant to salt or brackish lagoons, salt-pans, estuaries and even freshwater tanks in the northern areas of the country. Occasionally observed also in other lowland areas. While in Sri Lanka it keeps in small to large flocks and rests during the day time on fresh or salt open water. It feeds on roots, stem and leaves of grasses and other plants grows in shallow water at night, often up-ending. 

Lesser Whitethroat/අළු හම්බුකුරුල්ලා/හීන් ගෙලසුදු රුසිරැවියා [Alu Hambukurulla/Heen Gelasudu Rusirawiya] (Curruca curruca)

 Rather rare winter migrants to the scrub lands, mainly in the coastal areas of dry lowlands. It is a shy bird, often seen hopping, hidden among acacia scrubs as solitary birds or as small flocks. 

හිස කළු මුහුදුළිහිණියා/ගලුතුඩු සයුරුළිහිණියා (Gelochelidon nilotica)

වියලි කලාපීය කලපු, ලේවායන්, වෙරළබඩ විශාල වැව්, වැලි තුඩු සහ ගංගා මෝය ආදියෙහි සුලභ ලෙස හමුවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපීය වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල සහ රට අභ්‍යන්තරයේ පිහිටි තෙත් බිම් වල දුර්ලභය. ප්‍රධාන වශයෙන් උත්තර අර්ධ ගෝලයේ රටවලට ශීත සෘතුව බලපවත්වන කාලයේදී මෙරට අවට මුහුදු තීරයට පැමිණෙන මුත් එම රට වලට ගිම්හාන සෘතුව බලපවත්වන කාලයේදීද මෙරට අවට සැරිසරන පක්ෂීන් ඇතැම් විට දැකිය හැක. ලංකාව සහ ඉන්දියාව අතර පිහිටි ආදම්ගේ පාලම ලෙසින් හැඳින්වෙන වැලි පර දූපත් වල අභිජනනය කරන පක්ෂීන්ද ඇතැම්විට සිටින බව විශ්වාස කෙරේ. තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් හෝ විසිරුණු රංචු ලෙසින් ජල පෘෂ්ඨයට ආසන්නව පියාසර කරමින් වරින් වර ජලය මතු පිට ගිලෙමින්, ජලජ කෘමීන්, ගෙම්බන්, මත්ස්‍යයන්, කකුළුවන්, ඉස්සන් වැනි සතුන් ගොදුරු කරගන්නා මෙම මුහුදු ලිහිණියා ආහාර සොයමින් නොයන අවස්ථා වලදී බොහෝවිට වෙනත් මුහුදු ලිහිණි විශේෂ සමගින් වැලි පර මත ගිමන් හරින ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. සමූහ වශයෙන් අප්‍රියෙල් සිට ජූනි දක්වා කාලයේ කලපු වෙරල වල හෝ වැලි පර දූපත් වල අභිජනනය කරයි.   

English Post >>

සිඟිති සිලිවටුවා/ටෙමින් හින්නා (Calidris temminckii)

දිවයිනේ පහත රට ප්‍රදේශ වල තණකොල සහ එවන් මිටි ශාක සහිත නොගැඹුරු දියපාරවල් ඉවුරු වල සහ මඩ වගුරු අද්දර තරමක් දුර්ලභ ලෙස හමුවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. නිතර පක්ෂීන් 3 ක් හෝ 4 ක් සහිත රංචු වශයෙන් හමුවන අතර ඇතැම් විට වෙනත් සිලිවටුවන්/හින්නන් සහ පුංචි මාල ඔලෙවියන් හෝ වන සිලිබිල්ලන්/වන සිලිවටුවන් වැනි පක්ෂීන් සමගද හැසිරේ. සිඟිති සිලිවටුවා උතුරු යුරෝපයේ සහ ආසියාවේ අභිජනනය කරයි.

 English Post >>

Ruddy-breasted Crake/රතු මැටි කොරවක්කා/ළය රතු විල් කෙරැළියා [Rathu Meatikorawakka/Laya Rathi Wilkereliya] (Zapornia fusca)

An uncommon breeding resident inhabiting dense vegetation of marshes, paddy fields and other such areas from lowlands to about 1400 m altitude of the hills. Population is also increased during the northern winter months with migrant birds. Ruddy-breasted Crake is a very shy bird and lives as solitary birds or sometime as pairs. It breeds from June to September. The nest composed of reeds and grasses, is placed on the ground under dense cover in marshes or floating in the water. It lays 3 to 6 eggs.  

සිංහලෙන් කියවන්න >>

 

Booted Eagle (Hieraaetus pennatus)

 Rather rare winter migrant inhabiting forests, lightly wooded areas and open country throughout the island. It is mostly a solitary bird though sometimes associate with other raptors. Booted eagle hunts on birds, rats, lizards, etc. 

Desert Wheatear (Oenanthe deserti)

 Very rare irregular migrant bird inhabiting dry open areas with scattered bushes. Often perch on fence posts, rock mounds and such places to scan ground for insects and other small invertebrates. It breeds in Afghanistan, West Pakistan, Mongolia, Kazakhstan, Turkey, Israel, Algeria, Tunisia, Morocco and China.  

European Bee-eater (Merops apiaster)

 Rather uncommon winter migrant locally occurs in the dry zone open areas with scattered tress and bushes. Rare in the wet zone. It usually lives as small to larger flocks. As it is with other Bee-eaters European Bee-eater also feeds mainly on flying insects. It breeds from Mediterranean areas to Central Asia and Kashmir. 

අවන්පෙඳ කැස්වටුවා/පොදු කැස්වටුවා (Gallinago gallinago)

තරමක් දුර්ලභ ලෙසින් වුවත් අවුරුදු පතා මෙරටට පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. මෙම කැස්වටුවා මෙරට තුල සිටින කාලයේදී පහත රට වියලි සහ තෙත් කලාපයේ වගුරු, වැව් අසබඩ පිහිටි තණකොල සහිත පරිසර පද්ධති සහ තෙත් කුඹුරු වැනි ස්ථාන වල වාසය කරයි. ප්‍රධාන වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වෙමින් මඩ සහිත ස්ථාන වල සිටින පණුවන්, කෘමින්ගේ පිළවුන් වැනි සතුන් ගොදුරු කර ගනී. බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් වශයෙන් හැසිරෙන අතර මඩ තුල ගැඹුරට ඔවුන්ගේ දිගු, එමෙන්ම සංවේදී හොට දමා එවන්  සතුන් සොයාගනී. මෙම කැස්වටුවා යුරෝපයේ ආසියාවේ මෙන්ම උතුරු ඇමෙරිකාවේද අභිජනනය කරයි.

 English Post >>

Siberian Stonechat (Saxicola maurus)

 A rare vagrant inhabiting open areas like mud flat fringes or sand dunes with scattered bushes or grassy or reedy clumps for vantage points. It perches on low vegetation and often makes short flights to ground to catch insects. 

අලු හැලපෙන්දා (Motacilla cinerera)

ප්‍රධාන වශයෙන් කඳුකරයේ සුලභව හමුවන එහෙත් වෙනත් කලාප වලද දුලභ නොවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. දිය කඳුරු සහ ගංගා දිගේ මෙන්ම කුඹුරු, තේ වතු, විවෘත බිම් සහ වනාන්තර වල පිහිටි එලිමහන් පෙදෙස් වලද තනිව හෝ විසිරුණු කුඩා රංචු ලෙසින් කුඩා කෘමීන් ගොදුරු කරගන්න අලු හැලපෙන්දා හවස් යාමයේදී තෝරාගත්  ජලයට ඉහලින් අතු විහිදී ගිය විශාල ගසක හෝ වගුරු බිමක වූ අකුලක සමූහ වශයෙන් රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා එක් රැස් වේ. එක් එක් පක්ෂියා එහි තමන්ටම වූ ස්ථානය වෙන් කරගනී. අලු හැලපෙන්දා මධ්‍යම ආසියානු කලාපයේ අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

පුංචි සිලිවටුවා/පුංචි හින්නා (Calidris minuta)

වසරේ සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න කලපු, මඩ වගුරු, ලුණු ලේවායන් සහ වැව් අද්දර සුලභව දැකිය හැකි පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එවන් පරිසර වලද කලාතුරකින් හමුවේ. කුඩා සහ විශාල රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම පක්ෂියා ජලාශ අද්දර ක්‍රියාකාරී ලෙසින් එහෙ මෙහෙ දුවමින් පහතට යොමු කර ගත් තුඩෙන් මඩේ සිටින කුඩා ජලජ සත්වයන් ගොදුරු කරගනී. 

 

English Post >>

උල්පෙඳ කැස්වටුවා (Gallinago stenura)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේදී මෙරට වගුරු බිම්, තෙත් තණබිම් සහ කුඹුරු වැනි පරිසර පද්ධති වලට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි.  දිවයින පුරාම පාහේ වාර්තා වන මුත් පහත රට ප්‍රදේශ වල වඩාත් සුලභ ලෙස හමුවේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වන මුත් බාදා රහිත ප්‍රදේශ වලදී උදෑසන සහ හවසත් ආහාර සොයමින් හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. මූලිකව කෘමීන්, කීටයන් සහ බිම් පණුවන් ගොදුරු කරගන්නා උල්පෙඳ කැස්වටුවාගේ දික්  වූ හොටෙහි අග ඉතාමත් සංවේදී වන අතර එම කොටස හොටෙහි අනෙක් කොටස වැසී පවතින විටද පුළුල් ලෙස විවර කිරීමේ හැකියාව ඇත. 

English Post >> 

බ්‍රාහ්මණ මයිනා (Sturnia pagodarum)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ මෙරටට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි. එම මාස වලදී මෙම පක්ෂියා එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරලට ආසන්න විවෘත බිම්, ලඳු කැලෑ සහිත ප්‍රදේශ වල සහ වගා බිම් වල දැකිය හැක. කලාතුරකින් තෙත් කලාපයේද දුටු බවට වූ වාර්තා හමුවන අතර බොහෝවිට එම පක්ෂීන් ඉන්දියාවේ සිය අභිජනනය කරන ප්‍රදේශ වල සිට මෙරට වියලි කලාපීය ප්‍රදේශ වෙත පැමිණෙමින් සිටියදී දක්නට ලැබූ පක්ෂීන් විය හැක. රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන බ්‍රහ්මණ මයිනන් භූමිය මත සිටින පලගැටියන් වැනි කෘමින් ගොදුරු කරගනී. එසේම පළතුරු සහ ඇතැම් මල් වල පැණිද ආහාරයට ගන්නා මෙම පක්ෂියා රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා වෙනත් ඇතැම් මයිනන් මෙන්ම පොදු ස්ථානයක් තෝරාගන්නා අතර හවස් යාමයේදී එම ස්ථානය කරා විශාල රංචු ලෙසින් පැමිණේ. 

 
English Post >>

White Wagtail/සුදු හැලපෙන්දා (Motacilla alba leucopsis)

White Wagtail is a rare but regular winter migrants to the lowlands. It can be seen on ground of open areas and cultivated lands, often close to water sources. Usually as solitary birds or may be as a scattered flock of few birds, sometimes also associated with other wagtails. It feeds entirely on small insects. As it is with other wagtails White Wagtail also roosts communally in large flocks in a reed bed or similar habitat.

Sub Species Motacilla alba dukhunensis >>

සිංහලෙන් කියවන්න >> 

පොදු උකුසුගොයා/කොබෙයි උකුස්සා (Falco tinnunculus)

දිවයින පුරා අතරින් පතර ගහකොළ සහිත විවෘත බිම් වලට උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂීන් ලෙසින් මෙන්ම (tinnunculus උප විශේෂය එතරම් සුලභ නොවන ලෙසද, interstinctus උප විශේෂය දුර්ලභවද වාර්තා වේ.) කඳුකරයේ අභිජනනය කරන කුඩා දේශීය ගහණයක් (objurgatus උප විශේෂය) ලෙසින්ද මෙරටින් වාර්තා වේ. විවෘත බිම්, වනාන්තර සහ ලඳු කැලෑ වලද හමුවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කටුස්සන් වැනි උරගයන් සහ පළගැටියන් වැනි කෘමීන් ආහාරයට ගනී. එසේම අවස්ථාවක් ලද විට භූමිය මත කූඩු සාදන පක්ෂින්ගේ පැටවුන්ද ගොදුරු කර ගනී. මෙරට තුල අභිජනනය කරන උප විශේෂය මාර්තු සිට ජූනි දක්වා කාලයේ විලෝපිකයන්ට ලගාවිය නොහැකි ප්‍රපාතාකාර බෑවුමක පිහිටි පාෂාණ ගැට්ටක් මත කූඩුවක් නොසාදා බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් තබා අභිජනනය සිදු කරයි. සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරට තුල සිටින කාලය තුලදී බොහෝවිට තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් ඉගිලෙමින්, නිතර එක තැන තටු ගසමින් හෝ උස් ගසක අත්තක් මත වසා අවට නිරීක්ෂණය කරමින් ගොදුරු සොයන ආකාරය දැක ගත හැක. 

 

English Post >>

කුඩා කොණ්ඩ මුහුදු ලිහිණියා/හීන් කොණ්ඩ සිළුසුවා (Thalasseus bengalensis)

 මෙරට වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල පිහිටි ලුණු ලේවායන් සහ වැලි පර වලට මෙන්ම කලපු සහ ගං මෝයවල් වලටද උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. ඇතැම්විට ගිම්හාන කාලයේ පැමිණෙන පක්ෂීන්ද කලාතුරකින් නිරීක්ෂණය කල හැක. ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ පක්ෂියෙක් වන අතර කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් මුහුදු ලිහිණින් විශේෂ සමගින් හමුවේ. මාළුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ගොදුරු කරගන්නා අතර ජල මතුපිටට ආසන්නව පියාඹා යමින් එක්වර තෝරාගත් මාළුවෙකු වෙත වේගයෙන් කිමිදී අල්ලා ගන්නා මත්ස්‍යයා ගුවනේදීම ගිල දමයි.

English Post >>