බට්ටිච්චා (Orthotomus sutorius)

දිවයින පුරා සියළුම දේශගුණික කලාප වල ග්‍රාමීය මෙන්ම නාගරික ගෙවතු වල මෙන්ම, හොඳින් ගහකොළ සහිත ස්ථාන වලත් ඉතාමත් සුලභ ලෙස හමුවන දේශිය පක්ෂියෙකි.  නිතර හඩ නගමින් ඔවුනොවුන් අතර සම්බන්ධය තබා ගනිමින්, ජෝඩු වශයෙන් ගස් සහ පඳුරු වල අතු අතර හැසිරෙමින්, කුඩා කෘමීන්, මකුළුවන් වැනි සතුන් ගොදුරු කරගනී. බොහෝවිට වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරන මුත් ප්‍රධාන වශයෙන් පෙබරවාරි-මාර්තු අතර කාලයේ විශාල කොලයක දෙපස එකට එකතු කර මසා හෝ කොල දෙකක් හෝ කිහිපයක් එකට තබා මසා තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් දමා පැටවුන් බිහිකරයි.

 
English Post >>

කළුවන් හම්බු කුරුල්ලා/වන ප්‍රීනියා (Prinia sylvatica vailda)

එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ ලඳු කැලෑ සහ තෘණ භූමිවලත්, පහත රට තෙත් කලාපයේ අතරින් පතර ස්ථානීය වශයෙන් කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වාත් හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ඉහල කඳුකරය දෙසට යන විට වඩාත් දුර්ලභ වේ. ජෝඩු ලෙසින් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් සැරිසරන මෙම පක්ෂියා වසරේ පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා කාලයේ තණකොල සහ මුල් කෑලි ආදිය මකුළු දැල් වලින් එකතු කර තණකොල පඳුරක හෝ වෙනත් එවැනි පඳුරක පහල මට්ටමේ බෝලයක හැඩය ඇති කූඩුවක් තනා එහි බිත්තර 2- 4 අතර ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි. 

 English Post >>

ලියන්/ඇට හෙරලිය (Homalium ceylanicum)

 An indigenous tree of wet forests and sometimes on stony slopes from 150 to 1140 m elevations. 

සැළලිහිණියා/පොදු සැළලිහිණියා (Gracula indica)

 තෙත් කලාපයේ පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර අද්දර, හොඳින් ගහකොළ සහිත ප්‍රදේශ සහ වනාන්තර වලට ආසන්න ගෙවතු වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. වියලි කලාපයේ උස් ගස් සහිත වනාන්තර වලද ස්ථානීය වශයෙන් ඇතැම්විට හමුවේ. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් තියුණු හඩක් නගමින් නිතර එකිනෙකා සමග සම්බන්ධතාවය පවත්වාගනිමින්, බොහෝවිට ගස් වල වියන් ස්ථරයේ සැරිසරමින් ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු ආහාරයට ගනිමින් දිවි ගෙවයි. මැයි සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ ගසක බෙනයක බිත්තර දෙකක් පමණ දමා අභිජනනය කරයි.

 English Post >>

බට දඹ/දිය දඹ/කොබෝ මල් (Syzygium nervosum [Syn: Cleistocalyx operculatus, Syzygium operculatum])

An indigenous tree locally common, especially in ravines and along river banks of wet and intermediate  zone forests up to 800 (-1300) m elevations.

Cyanotis ceylanica

 An endemic decumbent perennial in shade or partial shade of forest floor and near streams from 750 to 1220 m elevations.

බල (Nothopegia beddomei)

An indigenous small to medium-sized tree of wet lowlands to hill country forests. Rather common in the intermediate zone and occurs also in the Ritigala hill. Flowering from March to July.

වල් ජම්බු/ජම්බු (Syzygium amphoraecarpus)

An endemic medium-sized tree common in Southwestern Sri Lanka including the Knuckles from sea level to about 1500 m altitudes in wet and intermediate zones. 

Horse Radish Tree/Drumstick Tree/මුරුංගා[Murunga]/ (Moringa oleifera)

 An introduced tree native to tropical Asia. Cultivated in home gardens, along roads and also as fence posts and boundary trees for demarcation in the dry zones chenas. Tender pods, leaves and flowers are used as vegetables. Root bark, leaves and seed oils are used in Ayurvedic medicine, especially for snake bites.