ගම් කපුටා/කලු කපුටා (Corvus levaillantii)

 දිවයින පුරාම පාහේ ඉතාමත් සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකු වන ගම් කපුටා නාගරික ප්‍රදේශ වල තරමක් දුර්ලභව දැකිය හැක. එම ප්‍රදේශ වල බහුලව හමුවන්නේ කොළඹ කපුටා ලෙසින් හැඳින්වෙන කපුටු විශේෂයයි. නිතරම ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් හමුවන ගම් කපුටන් කොළඹ කපුටන් මෙන් ආහාර උදෙසා එතරම් මිනිසා මත යැපීමක් සිදු නොකරන බැවින් ඇතැම්විට මිනිස් වාසයෙන් ඈතට වන්නට පිහිටි  වනාන්තර තුලද හමුවේ. සර්වභක්ෂිකයෙකු වන ගම් කපුටා මළකුණු මත මෙන්ම මිනිස් අපද්‍රව්‍යද මතද යැපෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. ගම් කපුටා අප්‍රියෙල් සිට සැප්තැම්බර් අතර කලයේ උස ගසක් මත කෝටු කැබැලි ගොඩක් එකතු කර සාදන කූඩුවක බිත්තර 3 ක් හෝ 4 ක් පමණ දමා අභිජනනයේ යෙදේ. 

English Post >> 

White Wagtail/සුදු හැලපෙන්දා (Motacilla alba dukhunensis)

 White Wagtail is a rare but regular winter migrants to the lowlands. It can be seen on ground of open areas and cultivated lands, often close to water sources. Usually as solitary birds or may be as a scattered flock of few birds, sometimes also associated with other wagtails. It feeds entirely on small insects. As it is with other wagtails White Wagtail also roosts communally in large flocks in a reed bed or similar habitat.

Sub Species - Motacilla alba leucopsis >>

සිංහලෙන් කියවන්න >> 

කරපිංචා/Curry Leaf (Bergera koenigii [Syn: Murraya koenigii])

 An indigenous shrub or small tree of low country, especially in the dry zone. Also cultivated for its leaves ,an essential ingredient in cooking curries.  Flowering in August and December. 

Sri Lanka Golden-backed Frog/රන්වන් දිය මැඩියා (Indosylvirana serendipi)

 An endemic frog inhabiting stream banks, coastal marshy areas, lowland rain forests and plantations of the wet zone from sea level to about 1000  m elevations. Often found on rocks, low vegetation and leaf litter close to water sources. Diurnal activities can be observed in rain forest areas though mostly active during the night. 

Jerdon's Bull Frog (Hoplobatrachus crassus)

Jerdon's Bull Frog is one of the largest frogs  in Sri Lanka, inhabiting paddy fields, marshlands, tanks, rivers, drains and such other aquatic habitats. It also found on land close to water bodies, especially during the night. Common and widely distributed in all climatic zones from sea level to about 600 m elevations. Jerdon's Bull Frog is mostly active during the rainy season and hides inside cracks in earth, dried ponds and other water bodies, holes in rivers and stream banks, underneath logs and stones, etc. during the dry season. 

අං කටුස්සා (Ceratophora stoddartti)

 මධ්‍යම කඳුකරයේ මුහුදු මටටමේ සිට මීටර් 1500 ත් 2200 ත් අතර උසින් යුත් කලාපයේ නුවරඑලිය, මහඑලිය (හොර්ටන් තැන්න), ශ්‍රිපාද අඩවිය වැනි ප්‍රදේශ වල  ස්වභාවික වනාන්තර, වගා බිම් සහ ගෙවතු වල හමුවන මෙරටට ආවේනික කටුස්සෙකි. එසේම භූගෝලීය වශයෙන් හුදකලා වූ ගහණයක් බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ නමුණුකුල කන්ද ආශ්‍රීතවද ඉතාමත් කුඩා ප්‍රදේශයකට සීමා වී හමුවේ. බොහෝවිට ගස් කඳන් මත දිවිගෙවන මුත් භෞමිකවද සැරිසරන අං කටුස්සන් දැක ගත හැක. කෘමින් සහ දලඹුවන් ආහාරයට ගන්නා අං කටුස්සන් භූමියේ සැරිසරන විට ගැඩවිලුන්ද ගොදුරු කර ගනී. ගස් කඳන් මත සිට පොළොව මතට ගමන් කරන අවස්ථාවේදී සිය ශරීර වර්ණය හරිත පැහැයේ සිට දුඹුරු පැහැය දක්වා ක්ෂණිකව වෙනස් කර ගැනීමේ හැකියාව අං කටුස්සාට තිබේ. 

English Post >>

පුංචි ලේනා (Funambulus obscurus)

පුංචි ලේනා පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට  ඉහල කඳුකරය දක්වාම වනාන්තර වල පමණක් හමුවේ. එහෙත් ඇතැම් විට වනාන්තර ආශ්‍රිත හොඳින් ගහකොල සහිත ගෙවතු වලද හමුවන අවස්ථා ඇත.  මෙරට හමුවන ලේනුන් අතරින් ප්‍රමාණයෙන් කුඩාම ලේනා හෙයින් පුංචි ලේනා ලෙසින් හඳුන්වන මෙම ලේන් විශේෂයේ මෙරට සිටින වෙනත් ලේන් විශේෂ වල මෙන් නොව ශරීර ප්‍රමාණයට සාපේක්ෂව වලිගය කුඩාය. කෘමින්, කෘමි සතුන්ගේ පිළවුන් මෙන්ම මල් සහ පළතුරු ද පුංචි ලේනා ආහාරයට ගනී. කුරුල්ලන්ගේ ආහාර සෙවීමේ ක්‍රියාවලිය අතරතුරදී ඔවුන්ගෙන් ගිලිහී පලා යන කෘමින් සහ කෘමි පිළවුන් ආහාර කරගැනීමේ අරමුණෙන් විවිධ කුරුල්ලන් එකතු වී එකම මාර්ගයක දිනපතා ගමන් කරන කුරුළු රංචු සමග බිම් මට්ටමේ සිට බොහෝවිට මෙම ලේනා ගමන් කරයි. නිතරම පාහේ ජෝඩු වශයෙන් හමුවන පුංචි ලේනා වරින් වර කුරුල්ලෙකුගේ වැනි ශබ්දයක් නගමින් ඔවුනොවුන් අතර සබඳතාවය පවත්වා ගන්නා ආකාරය දැකිය හැක. පුංචි ලේනා මෙරටට ආවේනිකය.

English Post >>

Frankenberg's Shrub Frog (Pseudophilautus frankenbergi)

An endemic shrub frog confined to the cloud forests above 1850 m a.s.l. of Horton Plains and Namunukula Peak.  Dorsal color of this species is varying from leaf green to light or dark brown, sometimes mottled or spotted with lighter or darker colors. 

Snout-vent length - less than 30 mm 

Bulbophyllum trimenii

An endemic epiphyte rare on trees of mid country to montane forests above 762 m elevations. 

Pilea wightii

An indigenous herb common in forests and shady places of montane wet zone from 1500 to 2300 m elevations. Flowering and fruiting from October to April.

Male flower size - 4 mm across

Female flower size - 1.5 mm across

Indian Awl King (Choaspes benjaminii)

 Indian Awl King is a rather uncommon butterfly restricted to the hill country forests above 1500 m a.s.l. But there are few records of observing it at some slightly lower elevations as well. Its larval food plants are Meliosma simplicifolia (ඇල්බැද්ද) and Meliosma arnottiana (නික දවුල). Male Indian Awl Kings are usually settle on wet roads, stream beds and strongly attracted by bird droppings. As per W. Ormiston who wrote about this butterfly in 1924 it was a fairly common butterfly of the hills and was formerly very plentiful on the cart road below the Haputale jungle, but he noted that since the Forest Department has cleared out the original vegetation and planted Eucalyptus in its places this and other butterflies have, of course disappeared. But he mentioned that it was still common between Haputale and Ohiya. He had collected it from Maskeliya, the hills above Ratnapura, Kandy as well as Haldummula which is rather low as 3500 ft.

Cheirostylis flabellata

 An indigenous terrestrial  tiny herb occurs under shade of trees along pathways and hill cuttings in the montane forests from 900 to 2100 m elevations. Rare.

Flower size - 5-6 mm across

ජෑම් පේර[Jam pera]/Strawberry guava/Purple guava/Chinese guava/Calcutta guava (Psidium cattleyanum)

An introduced small tree or shrub cultivated in the hill country. Native to the American tropics.  

ගිනි හොට [Gini hota]/Tree fern (Alsophila walkerae [Syn: Cyathea walkerae])

 An endemic tree fern of stream sides in primary and secondary lowland to montane forests and scrublands from 60 to 1525 m or more elevations.

Biophytum nudum

An indigenous erect herb or undershrub. Locally rather common in open places of the montane region from 1300 to 2000 m elevations. Flowering from March to September.  

Sarcococca zeylanica

 An endemic shrub or small tree occurs along stream sides, clearings and roadsides in secondary forests from 700 to 1850 m elevations.  

දෙපත් නයා[Depath naya]/වටඋල්ලා[Wataulla]/Sri Lankan Pipe Snake (Cylindrophis maculatus)

An endemic, Non venomous, sub fossorial snake common from lowland plains to about 1200 m elevations in the hills. It is a nocturnal snake and rests under stones, under or within decayed logs or leaf litter during the day time. It feeds on other small non-venomous snakes, earthworms and insects. When disturbed it flattens its posterior half of the body and curled posterior quarter of the body with tail erecting forwards (See picture) usually hiding its head under its coils. Sometimes even jerk the raised parts mimicking the hood of the cobra. Sri Lankan Pipe Snake is a Ovoviviparous snake and produces 2 to 15 young at a time. 

Rostellularia mollissima [Syns: Rostellularia latispica, Justicia procumbens subsp. latispica]

Common native annual herb grows among grass on the slopes of patana lands of the montane areas, generally above 2000 m a.s.l. Flowering throughout the year. 

දවට (Carallia brachiata)

An indigenous tree common in moist low country. Often planted. Flowering from February to October or probably all year round. 

Flower size - 4 mm across

පලා කොකා/කඩොල් කොකා (Butorides striata)

පලා කොකා නැතහොත් කඩොල් කොකා ලෙසින් හැදින්වෙන මෙම දේශීය පක්ෂියා පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ පහල ප්‍රදේශය දක්වාම කඩොලාන, කලපු, ලුණු ලේවායන්, වගුරු බිම්, වැව් අද්දර ඇති වදුලු බිම් තුල මෙන්ම ගං ඉවුරු වලද දුර්ලභව හමුවේ. කුඩා මාලුන්, ඉස්සන් සහ ජලජ කෘමින් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාර කරගන්නා පලා කොකා බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් ලෙස උදෑසන සහ ගොම්මන් යාමයේ වැඩි වශයෙන් ආහාර සොයා යන ආකාරය දැක ගත හැක. ගසක් මත එතරම් උස් නොවූ තැනක කූඩුවක් සාදා මාර්තු සිට ජූලි දක්වා කාලයේ පලා කොකුන් අභිජනනයේ යෙදේ. 

English Post >>