Hulodes caranea

Location - Laggala

Wingspan -  84 - 90 mm

References - 

• Jayawardana, N.C. (2020) A Handbook to the Moths of Sri Lanka Vol. 01
• https://www.inaturalist.org/taxa/153462-Hulodes-caranea

Yellow-eyed Babbler/නෙත් කහ තණ දෙමළිච්චා/ඇස් කහ දෙමළිච්චා [/Neth Kaha Tana Demalichcha/As Kaha Demalichcha] (Chrysomma sinense)

Uncommon and local breeding resident of grasslands and scrublands from lowlands to mid hills. Much common in the dry lowlands and rare in the wet zone and hills. It lives as pairs or as small flocks, skulking mostly in dense shrubbery, feeding mainly on insects. But towards the evening they often perch on twigs in a open place and utter its loud call. Main breeding season lasts from February to May. The nest is a deep cup made out of grass-blades bound with cobwebs, which fastened to several stems of long Mana type grasses, where it lays three or four eggs. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

 

Mecardonia procumbens

An introduced decumbent or erect herb grows on open, frequently wet places such as margins of paddy fields. Native to tropical and sub tropical America. A recent introduction to Sri Lanka and naturalized in some places in the Knuckles Range.  

වී කුරුල්ලා/පිට සුදු වී කුරුල්ලා/නිතඹ සුදු වී කුරුල්ලා (Lonchura striata)

පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා ගෙවතු, කුඹුරු, වනාන්තර, විවෘත වනලැහැබ්, වගාබිම් වල මෙන්ම ලඳු කැලෑ වලත් සුලභ ලෙස හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම වී කුරුල්ලා වී ඇතුලු බොහෝ තණකොල විශේෂ වල බීජ ආහාරයට ගනී. පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා කාලයේ ප්‍රධාන වශයෙන් අභිජනනයේ යෙදෙන මුත් බොහෝවිට වසර පුරාම පාහේ පැටවුන් බෝ කිරීම සිදු කරයි. එක් පැත්තකින් ඇතුළු වීමට විවරයක් සහිතව ගසක් හෝ පඳුරක් මත තණකොල පත්‍ර උපයෝගි කරගනිමින් තනන බෝලයක හැඩැති කූඩුවක බිත්තර 4 ත් 6 ත් අතර ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය සිදු කරයි. 

English Post >>

පොල්කිච්චා (Copsychus saularis)

 සියළුම දේශගුණික කලාප වල පිහිටි ගෙවතු, වගා බිම් සහ ලඳු කැලෑ වල ඉතාමත් සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. එහෙත් ඝන වනාන්තර වල දැකිය නොහැක. තනි පක්ෂීන් ලෙසින් හෝ ජෝඩු වශයෙන් හැසිරෙමින් ප්‍රධාන වශයෙන් පොළොව මත සිටින කෘමීන් ගොදුරු කරගන්නා පොල්කිච්චා ඊට අමතරව නිවාස වලින් අහක දමන බත්, පාන් වැනි දේද ආහාරයට ගනී. ගොම්මන් වේලාව ගෙවුන පසුව පවා ක්‍රියාශීලීව හැසිරෙන මෙම පක්ෂියාගේ පිරිමි කුරුල්ලා  උස ගසක් මත හෝ ලාම්පු කණුවක් මත සිට නගන වසම් වෙන් කරගැනීමේ නාදය උදෑසන හිරු නැග ඒමටත් පෙර සිටම ඇසිය හැක. ඇතැම් විට පිරිමි පක්ෂීන් අතර දරුණු සටන් ඇතිවන ආකාරද නිරීක්ෂණය කර ඇත. වසරේ මාර්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලයේ ගසක බෙනයක් තුල තණකොල සහ කෙඳි වර්ග එකතු කර සදන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් දමා අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Rufous Bellied Eagle/බඩරතු රාජාලියා/කුසරත් සිළුකුස්සා [Badaratu Rajaliya/Kusarath Silukussa ] (Lophotriorchis kienerii)

Rather rare breeding resident of forests and such well-wooded areas throughout the country. It lives as solitary birds or as pairs. Rufous Bellied Eagle feeds mainly on birds, mostly doves and pigeons, which it capture on the wing by stooping from a height, with wings nearly closed and winglets elevated, rather like falcons. Also takes small mammals and reptiles. The breeding season lasts from December to March and it build a nest, a large pile of sticks lined with green leaves placed in a tree and lays a single egg.   

 

කහ කොණ්ඩයා/බැම කහ ගුලූගුඩුවා (Actritillas indica)

පහත රට තෙත් කලාපයේ වනාන්තර සහ එවැනි මනාව ගහ කොළ සහිත වෙනත් ස්ථාන වලත්, වනාන්තර අවට ගෙවතු වලත්  වියලි කලාපයේ ඝන වනාන්තර වලත් ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1500 දක්වා කඳුකරයේ හමුවන මුත් දිවයිනේ උතුරු අන්තයේ හමු නොවේ. ප්‍රධාන වශයෙන් කෘමීන් සහ පළතුරු ආහාරයට ගන්නා කහ කොණ්ඩයා ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් ජීවත් වේ. මාර්තු සිට අප්‍රියෙල් දක්වා හෝ අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කාලයේ ගසක කරුවක හෝ අත්තක කෙලවරේ වෙනත් සතුන්ට පහසුවෙන් ලගාවිය නොහැකි තැනක එල්ලා වැටෙන ආකාරයෙන් හෝ වියලි කොළ, සිහින් ගස් මුල් සහ මකුළු දැල් උපයෝගී කරගෙන කෝප්පයක හැඩයට තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනය කරයි.

 
English Post >>

අල වැල්/බෝ කළවැල්/කළවැල්/Forest beanstalk (Brachypterum scandens [Syn: Derris scandens])

 An indigenous woody liana climbing in trees of the dry zone. Common.

තල්ගස් කුරුල්ලා/අළු වනලිහිණියා (Artamus fuscus)

සියළුම දේශගුණික කලාප වල සුලබ දේශීය පක්ෂියෙකි. කඳුකරයේ තරමක් දුර්ලභය. බොහෝවිට වනාන්තර අද්දර, කුඹුරු ආදී ගහකොළ සහිත විවෘත බිම් වල හමුවේ. දුරකතන සහ විදුලි රැහැන් මත නිතර දැකිය හැක. පක්ෂීන් 10-15 පමණ සහිත කුඩා රංචු ලෙසින් හෝ ඇතැම්විට ජෝඩු වශයෙන් හමුවේ. ගුවනේ පියාඹන කෘමීන් ගොදුරු කර ගන්නා මෙම පක්ෂියා පෙබරවාරි සිට ජූනි දක්වා කාලයේදී තාල වර්ගයේ ගසක අත්ත ගසට සම්බන්ධ වන ස්ථානයේ හෝ මැරුණ ගසක කොටයක් මත කුඩා ශාක මුල් සහ කෙඳි උපයෝගි කරගනිමින් නොගැඹුරු කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක් තනා බිත්තර 3 ක් පමණ දමා  අභිජනනය කරයි. මෙම පක්ෂියා කාලගුණ තත්වයන් මත හෝ කෘමීන්ගේ සුලභතාවය අනුව නිතර රට තුල වෙනත් ප්‍රදේශ කරා සංක්‍රමණය වන පක්ෂියෙකු ලෙස සැලකේ.

 English Post >>

මහ දියකාවා (Phalacrocorax carbo)

 පහත රට වියලි කලාපයේ විශාල වැව් සහ කලපු වල තරමක් දුර්ලභ ලෙස හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ඉතාමත් දුර්ලභ ලෙස පහත රට තෙත් කලාපයේ සහ කඳුකරයේ වාර්තා වේ. දක්ෂ ලෙස කිමිදෙමින් මසුන් ගොදුරු කරගන්නා මහ දියකාවා කුඩා රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් දියකාවන් සහ වෙනත් එවන් ජලය ආශ්‍රිතව වෙසෙන පක්ෂීන් සමග දැකිය හැක. දෙසැම්බර් සිට පෙබරවාරි දක්වා කාලයේ සමූහ වශයෙන් නොගැඹුරු ජලයේ ඇති ගස් මුදුන් වල අතු පතර කූඩු තනා අභිජනනයේ යෙදේ. 

English Post >>

කළු තුරිතයා/පුංචි තුරිතයා (Apus affinis)

පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරය දක්වා, විශේෂයෙන් විශාල ගල් තලා අසල ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. විශාල විසිරුණු රංචු ලෙසින් පියාඹන කෘමීන් ගොදුරු කරගනිමින් වේගයෙන් පියාඹන පුංචි තුරිතයන් බොහෝවිට වෙනත් තුරිතයන් විශේෂ මෙන්ම වැහිලිහිණියන් සමගද එකට දැකිය හැක. වසරේ මුල් මාස වල අභිජනනයේ යෙදෙන මෙම පක්ෂියා ගල් ගුහාවක වහලයේ හෝ පාලමක යටිපැත්ත වැනි ස්ථානයක හෝ වෙනත් එවැනි තැනක තණකොළ, පිදුරු සහ පිහාටු සිය කෙල වලින් එකට අලවා තනන විශාල කෝප්පයක හැඩැති කූඩු සමූහ වශයෙන් තනා අභිජනනය කරයි. බොහෝවිට එම කූඩු ලැග සිටීම සඳහාද භාවිතා කරන බැවින් වසර පුරාම පාහේ පුංචි තුරිතයන් එම කූඩු පිහිටි ස්ථානය අවට නිතර දැක ගත හැක. 

 English Post >>

පෝරු කෑදැත්තා/පොරෝ කෑදැත්තා (Anthracoceros coronatus)

 වියලි කලාපයේ පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ පහල උස මට්ටම දක්වා වනාන්තර සහ එවැනි ගහකොළ සහිත පරිසර වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. ගංගා ඉවුරු වල ඇති උස ගස් වල ජෝඩු ලෙසින් සහ විශාල රංචු ලෙසින් නිතර හමුවේ. නුග, පලු වැනි කුඩා ගෙඩි වර්ග ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගන්නා පොරෝ කෑදැත්තා ඊට අමතරව කුඩා සතුන්ද ගොදුරු කරගනී. අප්‍රියෙල් සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ අභිජනනය කරන මෙම පක්ෂියාගේ ගැහැණු සතා ගස් බෙනයක් තුල බිත්තර දමා එය තුලම සිටින අතර පිරිමි පක්ෂියා මඩ වලින් බෙනයේ කට මුද්‍රා තබයි. පැටවුන් තරමක් වැඩී බෙනය තුල ඉඩ මද වන විට ගැහැණු පක්ෂියා බෙනයේ මුද්‍රා කඩාගෙන පිටතට පැමිණ නැවතත් එය මුද්‍රා තබයි. පැටවුන් ප්‍රමාණවත් තරමට වැඩුණු පසු නැවත එම මුද්‍රාව කඩාගෙන ඔවුන් එලියට පැමිණෙන අතර, එතෙක් ගැහැණු සහ පිරිමි පක්ෂියා ඔවුනට ආහාර සපයයි. ගැහැණු සතා බෙනය තුල සිරවී සිටින කාලය තුලද පිරිමි සතා එහි ඇති කුඩා විවරයකින් ගැහැණු සතා හට ආහාර සැපයීම සිදු කරයි.

English Post >>

Ceylon Spider Lilly/වල් ලූනු (Pancratium zeylanicum)

An indigenous herb rather common in lowlands. Often cultivated. Flowering more or less throughout the year. 

Slate Flash (Rapala manea schistacea)

 Rather common butterfly flies all the year round in open scrublands, forest edges and secondary vegetations throughout the island up to about 1300 m a.s.l. It is much common towards the tail end of both monsoons. Its larva feeds on tender flower buds and flowers of Urena lobata, flowers and tender leaves of Lepisanthes tetraphylla in the dry zone and intermediate zone, flowers of Ziziphus mauritiana in the arid zone and flowers of Cassia roxburghii at Nilgala. 

බට්ටිච්චා (Orthotomus sutorius)

දිවයින පුරා සියළුම දේශගුණික කලාප වල ග්‍රාමීය මෙන්ම නාගරික ගෙවතු වල මෙන්ම, හොඳින් ගහකොළ සහිත ස්ථාන වලත් ඉතාමත් සුලභ ලෙස හමුවන දේශිය පක්ෂියෙකි.  නිතර හඩ නගමින් ඔවුනොවුන් අතර සම්බන්ධය තබා ගනිමින්, ජෝඩු වශයෙන් ගස් සහ පඳුරු වල අතු අතර හැසිරෙමින්, කුඩා කෘමීන්, මකුළුවන් වැනි සතුන් ගොදුරු කරගනී. බොහෝවිට වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරන මුත් ප්‍රධාන වශයෙන් පෙබරවාරි-මාර්තු අතර කාලයේ විශාල කොලයක දෙපස එකට එකතු කර මසා හෝ කොල දෙකක් හෝ කිහිපයක් එකට තබා මසා තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් දමා පැටවුන් බිහිකරයි.

 
English Post >>

කළුවන් හම්බු කුරුල්ලා/වන ප්‍රීනියා (Prinia sylvatica vailda)

එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ ලඳු කැලෑ සහ තෘණ භූමිවලත්, පහත රට තෙත් කලාපයේ අතරින් පතර ස්ථානීය වශයෙන් කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වාත් හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ඉහල කඳුකරය දෙසට යන විට වඩාත් දුර්ලභ වේ. ජෝඩු ලෙසින් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් සැරිසරන මෙම පක්ෂියා වසරේ පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා කාලයේ තණකොල සහ මුල් කෑලි ආදිය මකුළු දැල් වලින් එකතු කර තණකොල පඳුරක හෝ වෙනත් එවැනි පඳුරක පහල මට්ටමේ බෝලයක හැඩය ඇති කූඩුවක් තනා එහි බිත්තර 2- 4 අතර ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය කරයි. 

 English Post >>

ලියන්/ඇට හෙරලිය (Homalium ceylanicum)

 An indigenous tree of wet forests and sometimes on stony slopes from 150 to 1140 m elevations. 

සැළලිහිණියා/පොදු සැළලිහිණියා (Gracula indica)

 තෙත් කලාපයේ පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර අද්දර, හොඳින් ගහකොළ සහිත ප්‍රදේශ සහ වනාන්තර වලට ආසන්න ගෙවතු වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. වියලි කලාපයේ උස් ගස් සහිත වනාන්තර වලද ස්ථානීය වශයෙන් ඇතැම්විට හමුවේ. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් තියුණු හඩක් නගමින් නිතර එකිනෙකා සමග සම්බන්ධතාවය පවත්වාගනිමින්, බොහෝවිට ගස් වල වියන් ස්ථරයේ සැරිසරමින් ප්‍රධාන වශයෙන් පළතුරු ආහාරයට ගනිමින් දිවි ගෙවයි. මැයි සිට අගෝස්තු දක්වා කාලයේ ගසක බෙනයක බිත්තර දෙකක් පමණ දමා අභිජනනය කරයි.

 English Post >>

බට දඹ/දිය දඹ/කොබෝ මල් (Syzygium nervosum [Syn: Cleistocalyx operculatus, Syzygium operculatum])

An indigenous tree locally common, especially in ravines and along river banks of wet and intermediate  zone forests up to 800 (-1300) m elevations.

Cyanotis ceylanica

 An endemic decumbent perennial in shade or partial shade of forest floor and near streams from 750 to 1220 m elevations.

බල (Nothopegia beddomei)

An indigenous small to medium-sized tree of wet lowlands to hill country forests. Rather common in the intermediate zone and occurs also in the Ritigala hill. Flowering from March to July.

වල් ජම්බු/ජම්බු (Syzygium amphoraecarpus)

An endemic medium-sized tree common in Southwestern Sri Lanka including the Knuckles from sea level to about 1500 m altitudes in wet and intermediate zones. 

Horse Radish Tree/Drumstick Tree/මුරුංගා[Murunga]/ (Moringa oleifera)

 An introduced tree native to tropical Asia. Cultivated in home gardens, along roads and also as fence posts and boundary trees for demarcation in the dry zones chenas. Tender pods, leaves and flowers are used as vegetables. Root bark, leaves and seed oils are used in Ayurvedic medicine, especially for snake bites. 

කඳු වැහිළිහිණියා/හෙල් වැහිළිහිණියා (Hirundo domicola)

කඳුකරයේ තෘණ භූමි සහ වගා බිම් වල මෙන්ම ගම් සහ නගර වල විවෘත ස්ථාන වලද සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේදී කඳුකරයේ පාමුල ප්‍රදේශ වලද ඇතැම්විට දැකිය හැක. කුඩා පියාඹන කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගන්නා කඳු වැහිළිහිණියා ඔවුන්ගේම කුඩා රංචු ලෙසින් හෝ වෙනත් වැහිළිහිණි විශේෂ සමග පියාඹමින් එම සතුන් ගොදුරු කරගනී. පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා කාලයේ සහ නැවතත් සැප්තැම්බර් මාසයේ බිත්තියක හෝ පාරක ඉවුරේ හෝ වෙනත් එවැනි ස්ථානයක මඩ සහ පිදුරු එකතු කර වටේට පිහාටු යොදා තනන කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක බිත්තර 2 ක් හෝ 3 ක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ. 

English Post >>

හීන් මල්කුරුල්ලා/පෙරදිගු සිතැසියා (Zosterops palpebrosa)

තෙත් කලාපයේ පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ  මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1800 පමණ උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර, හොඳින් ගහ කොළන් සහිත ගෙවතු සහ වගා බිම් වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. වියලි ඌව කඳුකරයේදී මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1800 උස මට්ටම් දක්වා වාර්තා වේ. ජෝඩු ලෙසින් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් ගසින් ගසට පියාඹමින් ප්‍රධාන වශයෙන් මල් පැණි බොමින් සහ කෘමීන්, දළඹුවන් සහ කුඩා ගෙඩි වර්ග ආහාරයට ගනිමින් ජීවත් වේ. ප්‍රධාන වශයෙන් ගස් මුදුන් වල සැරිසරන මුත් වනාන්තරයේ කුඩා දිය පහරවල වල බැස වතුර නාන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. අප්‍රියෙල් සිට මැයි දක්වා සහ බොහෝවිට නැවතත් සැප්තැම්බර් මාසයේදී අතු කෑලි දෙකක් අතර එල්ලෙන කුඩා කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක් තනා බිත්තර 2 ක් හෝ 3 ක් දමා අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

කළු කවුඩා (Dicrurus macrocercus)

පහත රට වියලි කලාපයේ  උතුරු සහ වයඹ පලාත් වල ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. උතුරු මැද පළාතේද එතරම් සුලභ නොවන ලෙස හමුවේ. තවද සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන මාස වල වරින් වර දිවයිනේ දකුණු ප්‍රදේශ වලින්ද වාර්තා වී තිබේ. කළු කවුඩා විවෘත භූමි, වනාන්තර සහ ලඳු කැලෑ වල බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් ලෙසද ඇතැම්විට ජෝඩු වශයෙන්ද හමුවේ. පියාඹන කෘමීන් ආහාරයට ගන්නා මෙම පක්ෂියා වැටක, ගසක අත්තක් මත, දුරකතන හෝ විදුලි රැහැන් මත හෝ වෙනත් එවැනි ස්ථානයක සිට හඹා යමින් එම සතුන් ගොදුරු කර ගනී. වෙනත් කවුඩන් ලෙසින්ම කළු කවුඩාද වෙනත් පක්ෂීන් සහ පූසන් වැනි සතුන්ගේ හඬ අනුකරණය කරයි. වසරේ මාර්තු සිට මැයි දක්වා කාලයේ කුඩා කෝටු කැබලි, කෙඳි වර්ග සහ මකුළු දැල් උපයෝගි කරගෙන කෝප්පයක හැඩයට ගස් දෙබලක, බොහෝවිට හොඳින් නිරාවරණය වූ ස්ථානයක තනන කූඩුවක බිත්තර 2 ක් හෝ 3 ක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ. 

English Post >>

මහ කොවුල්සැරටිත්තා/මහ කොවුල්ඇස්පටියා (Coracina macei)

 පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර වල දැකිය හැකි එතරම් සුලභ නොවන දේශිය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ දුර්ලභය. ඇතැම්විට ජෝඩු වශයෙන් සහ කුඩා රංචු වශයෙන් සැරිසරන මුත් බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් ලෙස හමුවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් වනාන්තර උඩු වියනේ වෙසෙන කෘමින් ගොදුරු කර ගනී. මැයි සිට ජූනි දක්වා කාලයේ හීනි කෝටු කැබැලි, ශාක පත්‍ර වල නාරටි, ලයිකන ආදිය මකුළු දැල් වලින් එකතු කර තනන නොගැඹුරු කෝප්පයක හැඩැති කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ.

English Post  >>

වත නිල් මල්කොහා (Phaenicophaeus viridirostris)

වියලි සහ අතරමැදි කලාපයට අයත් පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා ලඳු කැලෑ, වනාන්තර අද්දර, ද්විතියක වනාන්තර සහ හොඳින් ගහකොළ සහිත ගෙවතු වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස හමුවන දේශිය පක්ෂියෙකි වත නිල් මල්කොහා. ඉතාමත් කුලෑටි පක්ෂියෙකු වන අතර අනතුරක් දුටු විගස තුරු සහ පඳුරු වල ඝන කොළ අතු අතර සැඟවේ. ජෝඩු වශයෙන් හැසිරෙන මෙම පක්ෂියා ගස් සහ පඳුරු වල අතු අතර සැගවී ගමන් කරමින්  පලගැටියන්, වන්දන් වැනි කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගනී. බොහෝවිට වසර පුරාම අභිජනනයේ යෙදෙන අතර, කුඩා ගසක මධ්‍යයෙහි කෝටු කෑලි වලින් තනා වටේට කොළ පැහැති කොළ කිහිපයක් යොදා සදන රවුම් පීරිසියක හැඩැති විවෘත කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා පැටවුන් බිහි කරයි.    

English Post >>

විල් කුකුලා/ පොදු ගැලිනුවා (Gallinula chloropus)

 

පහත රට වියලි කලාපයේ වැව්, කුඹුරු, සහ වගුරු බිම් වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එතරම් සුලභව හමු නොවේ. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා විසිරුණු රංචු වශයෙන් සැරිසරණ මෙම පක්ෂියා වතුරේ සිටින කෘමීන් වැනි කුඩා සතුන් ගොදුරු කරගන්නා අතර විවිධ ශාකමය කොටස්ද ආහාරයට ගනී. මෙම පක්ෂියා ඇතැම් අවස්ථා වල උකුස්සන් වැනි විලෝපිකයන්ගෙන් බේරිම සඳහා වතුරේ කිමීදි, දිය යට තිබෙන පැලෑටි මත රැදෙමින් හොට පමණක් ජල මතුපිටෙන් ඉහලට තබාගෙන හුස්ම ගනිමින් සැලකිය යුතු කාලයක් සැගවී සිටින ආකාරය නිරීක්ෂණය කර ඇත. මාර්තු සිට ජූලි දක්වා වූ අභිජනන සමයේදී ජලයේ වැවෙන පඳුරක් මත කූඩුවක් තනා බිත්තර 5 සිට 8 පමණ දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා පැටවුන් බිහිකරයි 

English Post >>

සුදු දෑතුඩුවා/හිසකළු දෑකැත්තා (Threskiornis melanocephalus)

පහත රට වියලි කලාපයේ වගුරු, වැව්, කුඹුරු සහ කලපු වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. එහෙත් තෙත් කලාපයේ විශේෂයෙන්ම කොළඹ ආශ්‍රිත තෙත් බිම් වල මෙම පක්ෂියාගේ සැලකිය යුතු ගහණයක් වෙසෙන අතර එම පක්ෂීන් දෙහිවල සත්ව උද්‍යානයෙන් ඇතිවූ ගහණයක් බව පැවසේ. ගෙම්බන්, කෘමීන්, කකුළුවන්, පණුවන් වැනි සතුන් ආහාරයට ගන්නා මෙම දෑතුඩුවා අර්ධ වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරි පක්ෂියෙකු වන අතර සිය දිවා ලැගුම් ස්ථාන වල සිට V අකුරේ හැඩයට සෑදුනු රංචු දුර පිහිටි ගොදුරු බිම් කරා පියාඹන ආකාරය හවස කාලයේදී නිරීක්ෂණය කල හැක. වසරේ මුල් මාස වලදී අභිජනනයේ යෙදෙන සුදු දෑතුඩුවා සමූහ වශයෙන් වෙනත් කොකුන් විශේෂ සමග ජලයෙන් වටවූ තුරු මත කෝටු කෑලි එකතු කර කූඩුවක් තනා බිත්තර තුනක් පමණ දමා පැටවුන් බිහි කරයි.

 

English Post >>

කොණ්ඩකොහා/ගෝමර කොණ්ඩකොහා (Clamator jacobinus)

පහත රට වියලි කලාපයේ සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා විවෘත ලඳු කැලෑ, පන් ගාල් සහ වගුරු පරිසර පද්ධති වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ දුර්ලභය. තනිව, ජෝඩු වශයෙන් හෝ ඇතැම්විට කුඩා රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන ගෝමර කොණ්ඩකොහා පලගැටියන්, කුරුමිණියන් සහ දලඹුවන් වැනි කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාරයට ගනී. කෝකිලයන් අයත් වන පවුලේ වෙනත් බොහෝමයක් පක්ෂීන් මෙන් ගෝමර කොණ්ඩකොහාද වෙනත් පක්ෂීන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන පරපෝෂිත පක්ෂියෙකි. මූලික වශයෙන් පැහැයෙන් සහ ප්‍රමාණයෙන් එක සමාන බිත්තර දමන දෙමලිච්චන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන මෙම පක්ෂියා බොහෝවිට වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරන බව නිරීක්ෂණය කර ඇති මුත් මාර්තු සිට මැයි දක්වා සහ අගෝස්තු සිට නොවැම්බර් දක්වා කාලයේ ඒ සඳහා වැඩි ප්‍රමුඛතාවයක් දක්වන බව පෙනේ. ගෝමර කොණ්ඩකොහා අභිජනන සමයේදී ඝෝෂාකාරී ලෙස නාද කරයි.

English Post >>

Fox-tail Orchid/Batticaloa Orchid (Rhynchostylis retusa)

An indigenous epiphyte rather rare usually on trees by streams in grasslands in Uva and Eastern provinces. 

රෙදි දියන්/හිස දුඹුරු දෙමළිච්චා/ශ්‍රි ලංකා බොරග පිරී දෙමළිච්චා (Pellorneum fuscocapillus)

හිස දුඹුරු දෙමළිච්චා පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වනාන්තර වල ස්ථානිය වශයෙන් තරමක් දුර්ලභ ලෙස හමුවන මෙරටට ආවේනික පක්ෂියෙකි. වනාන්තර යටි වියනේ වැඩි වශයෙන් කාලය ගත කරන මෙම පක්ෂියා බොහෝවිට ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් කොළ රොඩු අතර කෘමීන් සොයමින් හැසිරේ.  හිස දුඹුරු දෙමළිච්චාගේ නොනැවතී ඇසෙන නාදය රෙදි දියන් ලෙසින් ඇසෙන හෙයින් ගැමියන් අතර රෙදි දියන් ලෙසින් හැඳින්වෙන මෙම පක්ෂියා වසරේ නොවැම්බර් සිට මාර්තු අතර කාලයේ හෝ නැවතත්  සැප්තැම්බර් මාසයේ ඝන වනාන්තරයේ ගසක් හෝ පඳුරක් පාමුල වියලි කොළ වලින් අපිලිවෙලකට තැනූ ගෝලාකාර කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ.

English Post  >>

උස්වටුවා/අළු උස්සවටුවා (Francolinus pondicerianus)

තරමක් සුලභ ලෙස දිවයිනේ වයඹ, උතුර සහ ඊසාන දිග වෙරළ තීරයේ සහ ඒ ආසන්නව රට තුලට වන්නට පිහිටි  වියලි විවෘත ලඳු කැලෑ සහ තැනින් තැන විසිරුණ පඳුරු වලින් සමන්විත තෘණ භූමි වල පමණක් හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. එසේම එම ප්‍රදේශ වල මුහුදේ පිහිටි ඇතැම් දූපත් වලද දැකිය හැක. ජෝඩු වශයෙන් හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් දිවිගෙවන උස් වටුවා පොළව හාරමින් තෘණ වර්ග සහ වෙනත් එවන් වල් පැලෑටි වල බීජ, ධාන්‍ය වර්ග මෙන්ම කුහුඹුවන්, වේයන්, තණකොලපෙත්තන්, වැනි කෘමි සතුන්ද ආහාරයට ගනී. වැඩි වශයෙන් ඇවිදිමින් සහ දුවමින් එහෙ මෙහෙ යන මෙම පක්ෂියා හදිස්සි තර්ජනයකදී එයින් මිදීමට විනා  බොහෝවිට පියාඹීම සිදු නොකරයි. මැයි සිට අගෝස්තු මාස අතර කාලයේ කුඩා පඳුරක් හෝ තණ පඳුරක් යට පොළව සූරා දමා ඒ වටා තණකොල මුල් අතුරා තනා ගන්නා කූඩුවක බිත්තර හතරේ සිට අට දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනයේ යෙදේ.

 
English Post >>